Sinds begin 2013 is deze blog verhuisd naar paardenhoeven.info
Lees daar nog veel meer interessante artikelen over hoeven :-)
vrijdag 31 mei 2013
Deze blog is verhuisd naar paardenhoeven.info
Beste lezers,
Sinds begin 2013 is deze blog verhuisd naar paardenhoeven.info
Lees daar nog veel meer interessante artikelen over hoeven :-)
Sinds begin 2013 is deze blog verhuisd naar paardenhoeven.info
Lees daar nog veel meer interessante artikelen over hoeven :-)
donderdag 14 maart 2013
Hoefkennis Quiz
De hoef lijkt het geheimzinnige domein van de smid waar de eigenaar van het paard niets mee van doen heeft… Als er langzaam hoefproblemen ontstaan herkennen veel eigenaars het niet. Pas als het paard kreupel begint te lopen wordt er tot actie overgegaan en wordt er in de praktijk veel geld uitgegeven aan hulpmiddelen zonder te kijken naar de oorzaken van de problemen. Terwijl met een goede kijk op hoeven en voldoende kennis veel hoefproblemen voorkomen en verholpen kunnen worden.
Zodra je meer weet over hoeven zie je hoeveel onbegrepen hoevenleed er is. Dan begrijp je misschien ook waarom ik deze site heb gemaakt. Hoevenleed is overal. Op de mooiste stallen. In alle disciplines. Op alle niveaus. Zelfst prachtige, dure en succesvolle paarden lijden eronder. Zelfs paarden van mensen die hun paard als beste vriend besschouwen en letterlijk alles over zouden hebben voor het welzijn van hun paard. De belangrijkste reden volgens mij? Gebrek aan informatie… En jij, hoe staat het met jou hoevenkennis?
Check hoe het staat met jouw hoevenkennis, Doe de quiz :-) (15 vragen)
zaterdag 9 maart 2013
Oorzaken van hoefproblemen
Lees dit artikel op de nieuwe website van paardenhoeven.info
De oorzaken van hoefproblemen bevinden zich niet in de hoef en liggen niet bij het paard. Het paard heeft alles in huis om perfecte hoeven te hebben, een heel leven lang.
Misschien niet leuk om te horen: Hoefproblemen worden veroorzaakt door ons, de mens. Door de manier waarop we paarden houden, hoe we ze voeren en ze gebruiken. Door de manier waarop we naar ze kijken en niet begrijpen wat we zien. Door onze onmacht om de dieren echt te geven wat ze nodig hebben. Traditie, het grenzeloze vertrouwen op de medische wetenschap en het gebrek aan vertrouwen op de natuur doen er nog een schep bovenop.
Hieronder een lijst, niet in een bepaalde volgorde.
1) We hebben een vertekend beeld van hoe de hoef eruit hoort te zien
We komen zelden of nooit in aanraking met wilde paarden in hun natuurlijke leefomgeving. Van de hoeven die we dagelijks zien is een groot aantal door domesticatie en traditie vervormd. Zelfs in de boeken van de Grootmeesters van de rijkunst is geen gezonde hoef te vinden.
2) We nemen te lang aan dat er geen problemen zijn zolang het paard goed loopt
Als ik vroeger mijn hoefsmid of veearts een vraag stelde over de hoeven van mijn paard keken ze me verbaasd aan en vroegen ze me: Is hij kreupel dan? Nee, zei ik dan, en dan antwoorden zij: Niets aan de hand toch? Hoefproblemen kun je lang van te voren aan zien komen als je weet waar je naar moet kijken.
3) We besteden de verantwoordelijkheid voor de gezondheid van het paard uit aan mensen die niet intensief betrokken zijn bij het dier
Veel paardenbezitters hebben te weinig basiskennis over de anatomie en werking van de hoef en vertrouwen op de experts. Ze nemen aan dat de veearts of hoefsmid hen het zullen vertellen als er iets aan de hand is. Ze vertrouwen dat de stalhouder genoeg over voeding en huisvesting weet om het paard gezond te houden.
4) Paarden worden niet vaak genoeg, niet goed genoeg en niet kort genoeg bekapt
Om kosten te besparen, uit onwetendheid of vanuit de angst dat het paard er gevoelig of kreupel door gaat lopen worden paarden niet vaak genoeg en niet kort genoeg bekapt. De bekapping is in veel gevallen anatomisch of biomechanisch niet logisch. Dit levert geen acute problemen op maar langzame en moeilijk waarneembare veranderingen in de hoefcapsule. In het engels wordt dit LOTD genoemd, ofwel Lack of Trimming Disease. Bijzonder veel paarden lijden hieraan. LOTD kan het begin zijn van de meeste serieuze hoefproblemen.
5) We vinden de bruikbaarheid van het dier belangrijker dan zijn gezondheid
Mensen hebben veel meer moeite met het weggeven van en kat of hond dan het verkopen of afmaken van een paard. Het paard zit ergens tussen huisdier en vee in. We eten liever geen paardenvlees, maar vele paarden eindigen toch bij de slager. Een klassieker: Na vier of vijf maanden ellende en stappen geven eigenaars van hoefbevangen paarden het op omdat de paarden nog steeds kreupel lopen. Ze realiseren zich niet dat die arme dieren al over de helft waren op weg naar genezing…
6) We vertrouwen meer op de technologie dan op de natuur
Er zijn geen pillen of hulpmiddelen die hoeven genezen. Alleen een paard is in staat gezonde hoeven te creëren als gevolg van een levenstijl die perfect aansluit op zijn natuur en behoeftes. Dat komt de mens vaak niet goed uit. We willen een quick fix. De hulpmiddelen die we hierbij inzetten zijn niet goed voor het paard: Beslag, zooltjes, pijnstillers genezen hoeven niet. Hoefschoenen uitgezonderd. Die kunnen ingezet worden als onderdeel van het herstelproces, maar streef ernaar om ze niet langer nodig te hebben.
7) We zijn bang om het paard te laten lijden terwijl pijn een onderdeel kan zijn van het genezingsproces
Natuurlijk is het rot als een paard kreupel is. Daarbij plaatst het ons voor ethische dilemma’s. Hoeveel mag je het paard laten lijden? Soms slaan we in ons streven om paarden geen pijn te laten voelen te ver door. Als een probleem niet meer gevoeld wordt (bijvoorbeeld door speciaal beslag of een zenuwsnede) betekent het namelijk niet dat het verdwenen is. In het ergste geval wordt het lijden van het paard opgeheven door hem af te maken. In september kwam ik een pony tegen die zeer zwaar hoefbevangen was. Wekenlang heeft hij bijna alleen maar gelegen. Ik zei tegen de eigenaar: Bel de dierenarts niet als je hem een kans wil geven. Nu, een half jaar later, draaft die pony weer over de weg. De pijn moet vreselijk zijn geweest, maar ik denk dat de pony het de moeite waard vond.
8) Paarden bewegen niet genoeg
Om hoeven gezond te houden moeten de dieren in beweging blijven. Ze hoeven niet 24 per uur afgemat te worden, maar rondscharrelen, grazen en lopen houdt het hoefmechanisme meer aan de gang dan stilstaan in een box. Ook ‘s nachts. Als paarden been- of hoefproblemen hebben is boxrust geen goed idee. Ze moeten bewegen om te genezen.
9) We zien vervormingen van de hoef als conformatie probleem
Het enige onderdeel in de hoef dat conformatie heeft is het hoefbeen, de rest is allemaal beweeglijk en veranderlijk. Hoeven kunnen even makkelijk onder negatieve invloeden verkeerd vervormen als onder positieve invloeden weer terugkeren naar een betere, natuurlijker vorm. Platte zolen, flare, hoge hielen, te lage hielen… Het zijn geen conformatie problemen van de hoef maar vervormingen die goed te verbeteren zijn.
10) We geven paarden verkeerd voedsel
Informeer jezelf! Natuurlijke voeding is geen vage nieuwe trend of kwakzalverij maar keihard bewezen door de veterinaire wetenschap. Vraag me niet waarom doorsnee veeartsen hier niet meer aandacht aan geven… Doe die leuke cursus Equine Nutrition van de Universiteit van Edinburgh of Dr Kellon en stop met het verkeerd voeren van je paard.
11) Veel paarden houden hun hoeven niet goed op gras
Een lastig probleem: Sommige paardenhoeven gaan direct achteruit op gras. Hou dit goed in de gaten. Een valkuil waar ik zelf menig maal in getuind ben: Zodra paarden weer lekker lopen versoepel je het strakke graasbeleid. Graaskorf, stripbegrazen, paddockparadijs, beperkt aantal uren: Wees creatief en experimenteer totdat je exact weet wat je paard aankan, in welk jaargetijde, tijd van de dag en op welk gras. Het is een hele puzzel!
12) We houden en rijden paarden op te zachte ondergrond
Een vicieuze cirkel: Omdat het paard niet lekker loopt op hard vermijden we harde ondergrond. Tienduizenden hiellandingen op stevige en gevarieerde ondergrond versterken de hoef, in het bijzonder het onmisbare digitale kussen in de achterkant van de voet. Bouw het langzaam op, en hou de invloed van voer en bekapping in de gaten. Zodra het paard redelijk goed loopt op hard moet je die kilometers gaan maken. Neem het op in je dagelijkse routine.
13) De manier waarop we paarden houden dient ons gemak en plezier maar niet altijd de behoefte van het dier
14) We doen niet genoeg in de strijd tegen rotstraal
Rotstraal is een heel zwaar onderschat probleem dat we te normaal zijn gaan vinden.
15) We zijn hechten meer waarde aan traditie dan aan vernieuwing
De kennis om hoeven gezond te houden en te genezen is in grote lijnen beschikbaar maar kan nog verder ontwikkeld worden. De kennis moet verder verspreid worden omdat het nog niet tot iedereen doorgedrongen is die met paarden te maken heeft, als liefhebberij of als beroep. Hoefgebreken zouden niet meer een van de hoofdoorzaken voor het vroegtijdige einde van het paard hoeven te zijn. In de komende tien jaar verwacht ik een grote ommezwaai, onder andere door internet en de verspreiding van kennis en ervaringen door sociale media. Spannend!
Oplossingen:
De oorzaken van hoefproblemen bevinden zich niet in de hoef en liggen niet bij het paard. Het paard heeft alles in huis om perfecte hoeven te hebben, een heel leven lang.
Misschien niet leuk om te horen: Hoefproblemen worden veroorzaakt door ons, de mens. Door de manier waarop we paarden houden, hoe we ze voeren en ze gebruiken. Door de manier waarop we naar ze kijken en niet begrijpen wat we zien. Door onze onmacht om de dieren echt te geven wat ze nodig hebben. Traditie, het grenzeloze vertrouwen op de medische wetenschap en het gebrek aan vertrouwen op de natuur doen er nog een schep bovenop.
Hieronder een lijst, niet in een bepaalde volgorde.
1) We hebben een vertekend beeld van hoe de hoef eruit hoort te zien
We komen zelden of nooit in aanraking met wilde paarden in hun natuurlijke leefomgeving. Van de hoeven die we dagelijks zien is een groot aantal door domesticatie en traditie vervormd. Zelfs in de boeken van de Grootmeesters van de rijkunst is geen gezonde hoef te vinden.
2) We nemen te lang aan dat er geen problemen zijn zolang het paard goed loopt
Als ik vroeger mijn hoefsmid of veearts een vraag stelde over de hoeven van mijn paard keken ze me verbaasd aan en vroegen ze me: Is hij kreupel dan? Nee, zei ik dan, en dan antwoorden zij: Niets aan de hand toch? Hoefproblemen kun je lang van te voren aan zien komen als je weet waar je naar moet kijken.
3) We besteden de verantwoordelijkheid voor de gezondheid van het paard uit aan mensen die niet intensief betrokken zijn bij het dier
Veel paardenbezitters hebben te weinig basiskennis over de anatomie en werking van de hoef en vertrouwen op de experts. Ze nemen aan dat de veearts of hoefsmid hen het zullen vertellen als er iets aan de hand is. Ze vertrouwen dat de stalhouder genoeg over voeding en huisvesting weet om het paard gezond te houden.
4) Paarden worden niet vaak genoeg, niet goed genoeg en niet kort genoeg bekapt
Om kosten te besparen, uit onwetendheid of vanuit de angst dat het paard er gevoelig of kreupel door gaat lopen worden paarden niet vaak genoeg en niet kort genoeg bekapt. De bekapping is in veel gevallen anatomisch of biomechanisch niet logisch. Dit levert geen acute problemen op maar langzame en moeilijk waarneembare veranderingen in de hoefcapsule. In het engels wordt dit LOTD genoemd, ofwel Lack of Trimming Disease. Bijzonder veel paarden lijden hieraan. LOTD kan het begin zijn van de meeste serieuze hoefproblemen.
5) We vinden de bruikbaarheid van het dier belangrijker dan zijn gezondheid
Mensen hebben veel meer moeite met het weggeven van en kat of hond dan het verkopen of afmaken van een paard. Het paard zit ergens tussen huisdier en vee in. We eten liever geen paardenvlees, maar vele paarden eindigen toch bij de slager. Een klassieker: Na vier of vijf maanden ellende en stappen geven eigenaars van hoefbevangen paarden het op omdat de paarden nog steeds kreupel lopen. Ze realiseren zich niet dat die arme dieren al over de helft waren op weg naar genezing…
6) We vertrouwen meer op de technologie dan op de natuur
Er zijn geen pillen of hulpmiddelen die hoeven genezen. Alleen een paard is in staat gezonde hoeven te creëren als gevolg van een levenstijl die perfect aansluit op zijn natuur en behoeftes. Dat komt de mens vaak niet goed uit. We willen een quick fix. De hulpmiddelen die we hierbij inzetten zijn niet goed voor het paard: Beslag, zooltjes, pijnstillers genezen hoeven niet. Hoefschoenen uitgezonderd. Die kunnen ingezet worden als onderdeel van het herstelproces, maar streef ernaar om ze niet langer nodig te hebben.
7) We zijn bang om het paard te laten lijden terwijl pijn een onderdeel kan zijn van het genezingsproces
Natuurlijk is het rot als een paard kreupel is. Daarbij plaatst het ons voor ethische dilemma’s. Hoeveel mag je het paard laten lijden? Soms slaan we in ons streven om paarden geen pijn te laten voelen te ver door. Als een probleem niet meer gevoeld wordt (bijvoorbeeld door speciaal beslag of een zenuwsnede) betekent het namelijk niet dat het verdwenen is. In het ergste geval wordt het lijden van het paard opgeheven door hem af te maken. In september kwam ik een pony tegen die zeer zwaar hoefbevangen was. Wekenlang heeft hij bijna alleen maar gelegen. Ik zei tegen de eigenaar: Bel de dierenarts niet als je hem een kans wil geven. Nu, een half jaar later, draaft die pony weer over de weg. De pijn moet vreselijk zijn geweest, maar ik denk dat de pony het de moeite waard vond.
8) Paarden bewegen niet genoeg
Om hoeven gezond te houden moeten de dieren in beweging blijven. Ze hoeven niet 24 per uur afgemat te worden, maar rondscharrelen, grazen en lopen houdt het hoefmechanisme meer aan de gang dan stilstaan in een box. Ook ‘s nachts. Als paarden been- of hoefproblemen hebben is boxrust geen goed idee. Ze moeten bewegen om te genezen.
9) We zien vervormingen van de hoef als conformatie probleem
Het enige onderdeel in de hoef dat conformatie heeft is het hoefbeen, de rest is allemaal beweeglijk en veranderlijk. Hoeven kunnen even makkelijk onder negatieve invloeden verkeerd vervormen als onder positieve invloeden weer terugkeren naar een betere, natuurlijker vorm. Platte zolen, flare, hoge hielen, te lage hielen… Het zijn geen conformatie problemen van de hoef maar vervormingen die goed te verbeteren zijn.
10) We geven paarden verkeerd voedsel
Informeer jezelf! Natuurlijke voeding is geen vage nieuwe trend of kwakzalverij maar keihard bewezen door de veterinaire wetenschap. Vraag me niet waarom doorsnee veeartsen hier niet meer aandacht aan geven… Doe die leuke cursus Equine Nutrition van de Universiteit van Edinburgh of Dr Kellon en stop met het verkeerd voeren van je paard.
11) Veel paarden houden hun hoeven niet goed op gras
Een lastig probleem: Sommige paardenhoeven gaan direct achteruit op gras. Hou dit goed in de gaten. Een valkuil waar ik zelf menig maal in getuind ben: Zodra paarden weer lekker lopen versoepel je het strakke graasbeleid. Graaskorf, stripbegrazen, paddockparadijs, beperkt aantal uren: Wees creatief en experimenteer totdat je exact weet wat je paard aankan, in welk jaargetijde, tijd van de dag en op welk gras. Het is een hele puzzel!
12) We houden en rijden paarden op te zachte ondergrond
Een vicieuze cirkel: Omdat het paard niet lekker loopt op hard vermijden we harde ondergrond. Tienduizenden hiellandingen op stevige en gevarieerde ondergrond versterken de hoef, in het bijzonder het onmisbare digitale kussen in de achterkant van de voet. Bouw het langzaam op, en hou de invloed van voer en bekapping in de gaten. Zodra het paard redelijk goed loopt op hard moet je die kilometers gaan maken. Neem het op in je dagelijkse routine.
13) De manier waarop we paarden houden dient ons gemak en plezier maar niet altijd de behoefte van het dier
14) We doen niet genoeg in de strijd tegen rotstraal
Rotstraal is een heel zwaar onderschat probleem dat we te normaal zijn gaan vinden.
15) We zijn hechten meer waarde aan traditie dan aan vernieuwing
De kennis om hoeven gezond te houden en te genezen is in grote lijnen beschikbaar maar kan nog verder ontwikkeld worden. De kennis moet verder verspreid worden omdat het nog niet tot iedereen doorgedrongen is die met paarden te maken heeft, als liefhebberij of als beroep. Hoefgebreken zouden niet meer een van de hoofdoorzaken voor het vroegtijdige einde van het paard hoeven te zijn. In de komende tien jaar verwacht ik een grote ommezwaai, onder andere door internet en de verspreiding van kennis en ervaringen door sociale media. Spannend!
Oplossingen:
- Informeer jezelf
- Stel vragen
- Ga heel goed naar hoeven kijken
- Fotografeer hoeven, ze veranderen onmerkbaar
- Streef naar perfecte hoeven
- Zie je paard voor wat en wie hij is
- Vertrouw op logica
- Geef niet op
- Vertrouw op de natuur
- Durf te veranderen en het anders te doen
- Geef het tijd
- Luister naar je paard
- Plaats het belang van het paard voor je eigen gemak
- Neem niet alles zomaar aan (ook niet wat ik schrijf)
- Kijk nooit naar je paard als object
- Wees niet bang voor een experiment
- Zie een probleem als een gelegenheid om iets te leren
vrijdag 8 maart 2013
Workshops in april
In april kom ik weer naar Nederland om enkele workshops te houden. De workshop Hoeven Kijken is nu nog verder uitgewerkt en aangescherpt. Onmisbare informatie voor elke paardenbezitter!
Voor iedereen die de Workshop Hoeven Kijken heeft gedaan is er nu ook de praktische vervolg workshop Onderhoudstrimmen.
De datums en locatie die op dit moment bekend zijn zijn vrijdagavond 5 april en zaterdag 6 april overdags in Blesdijke Friesland. Wil je meedoen? Stuur dan een e-mail naar Sigrid Bos.
Download hier de folder als pdf
Workshop Hoeven Kijken
Vrijdagavond 5 april, 18.00 - 22.00 u
Locatie: Blesdijke, Friesland, €40 pp
Het doel van deze workshops is om paardeneigenaren beter geïnformeerd en met andere ogen naar de hoeven van hun paard te leren kijken. Tijdens de workshop is veel ruimte voor vragen, dialoog en uitwisseling van ervaringen.
De theorie
In de praktijk gaan we met deze nieuwe kennis naar hoeven kijken. Hoe loopt het paard en hoe zet hij z’n voeten neer? Wat zien we als we de hoef ‘lezen’? Zijn er problemen? Wat kan er beter? Is de hoef goed bekapt? Onder welke invloeden zal de gezondheid van de hoef verbeteren?
Workshop Onderhoudstrim
Zaterdag 6 april, 10.00 - 16.00 u
Locatie: Blesdijke, Friesland, €95 pp
Voor veel onbeslagen paarden is het goed om zeer regelmatig (elke 4 weken) de hoeven bij te vijlen. Als je paard geen grote problemen heeft is het mogelijk tussen de afspraken met je hoefspecialist door zelf dit onderhoud te doen.
Voor wie?
Deze workshop is geschikt voor iedereen met een eigen, onbeslagen paard dat geen grote hoefproblemen heeft en makkelijk voeten geeft.
Opbouw van de workshop
Bij elk paard kijken we eerst wat er moet gebeuren. Vervolgens wordt het bekappen stapsgewijs uitgelegd en uitgevoerd. Iedereen leert van elkaar en oefent op eigen paard onder toezicht.
Voorkennis
Om deze dagcursus te doen is het belangrijk dat je eerst de workshop Hoeven Kijken hebt gedaan.
Meenemen
Neem je paard, een hoevenkrabber en een paar stevige handschoenen mee. Als je een vijl en messen hebt kun je die ook meenemen of tegen kostprijs aanschaffen op de dag. Koffie, thee en lunch zijn bij de prijs inbegrepen.
Voor iedereen die de Workshop Hoeven Kijken heeft gedaan is er nu ook de praktische vervolg workshop Onderhoudstrimmen.
De datums en locatie die op dit moment bekend zijn zijn vrijdagavond 5 april en zaterdag 6 april overdags in Blesdijke Friesland. Wil je meedoen? Stuur dan een e-mail naar Sigrid Bos.
Download hier de folder als pdf
Workshop Hoeven Kijken
Vrijdagavond 5 april, 18.00 - 22.00 u
Locatie: Blesdijke, Friesland, €40 pp
- Wil je meer over de hoeven van je paard weten?
- Wil jij een paard dat met gemak over elk terrein loopt?
- Wil je kreupelheid in de toekomst voorkomen?
- Wil je beginnende hoefproblemen leren herkennen?
Het doel van deze workshops is om paardeneigenaren beter geïnformeerd en met andere ogen naar de hoeven van hun paard te leren kijken. Tijdens de workshop is veel ruimte voor vragen, dialoog en uitwisseling van ervaringen.
De theorie
- Evolutie van de hoef
- De geschiedenis & traditie
- Anatomie & biomechanica
- Factoren die de hoef beïnvloeden
- Trimmen / bekappen
- Veel voorkomende hoefproblemen
In de praktijk gaan we met deze nieuwe kennis naar hoeven kijken. Hoe loopt het paard en hoe zet hij z’n voeten neer? Wat zien we als we de hoef ‘lezen’? Zijn er problemen? Wat kan er beter? Is de hoef goed bekapt? Onder welke invloeden zal de gezondheid van de hoef verbeteren?
Workshop Onderhoudstrim
Zaterdag 6 april, 10.00 - 16.00 u
Locatie: Blesdijke, Friesland, €95 pp
Voor veel onbeslagen paarden is het goed om zeer regelmatig (elke 4 weken) de hoeven bij te vijlen. Als je paard geen grote problemen heeft is het mogelijk tussen de afspraken met je hoefspecialist door zelf dit onderhoud te doen.
Voor wie?
Deze workshop is geschikt voor iedereen met een eigen, onbeslagen paard dat geen grote hoefproblemen heeft en makkelijk voeten geeft.
Opbouw van de workshop
Bij elk paard kijken we eerst wat er moet gebeuren. Vervolgens wordt het bekappen stapsgewijs uitgelegd en uitgevoerd. Iedereen leert van elkaar en oefent op eigen paard onder toezicht.
Voorkennis
Om deze dagcursus te doen is het belangrijk dat je eerst de workshop Hoeven Kijken hebt gedaan.
Meenemen
Neem je paard, een hoevenkrabber en een paar stevige handschoenen mee. Als je een vijl en messen hebt kun je die ook meenemen of tegen kostprijs aanschaffen op de dag. Koffie, thee en lunch zijn bij de prijs inbegrepen.
woensdag 6 maart 2013
Wat is flare?
Lees dit artikel op de nieuwe website van paardenhoeven.info
Flare is het naar buiten toe vervormen van de hoefwand. Veel paardenbezitters denken dat de naar buiten uitgewaaierde vorm de normale vorm van de voet is. Helaas: flare is één van de meest veelvoorkomende afwijkingen in de hoeven van het gedomesticeerde paard. Paarden met flare zullen vaak gevoelig lopen op harde bodem. Ze hebben een verhoogd risico op hoefbevangenheid, wittelijn ziekte, en barsten.
Het is belangrijk om flare te herkennen en te begrijpen dat dit een teken is dat de hoef niet in orde is. Daarna is het belangrijk om te weten wat je aan flare kunt doen. Een belangrijk stukje basiskennis voor elke paardeneigenaar!
Hoe kun je flare herkennen?
In een gezonde hoef zonder flare loopt de hoefwand overal recht naar beneden, zowel bij de teen als de kwartieren.
Flare kun je makkelijk herkennen: de hoefwand waaiert naar buiten toe uit. Hoe lager bij de grond hoe sterker de hoefwand uitflared. De vorm van de hoef lijkt op een skischans, een bel, of van die jaren ’70 spijkerbroeken. Je kunt flare voelen door met je hand van boven naar beneden langs de hoefwand te strijken.
Een praktische manier om flare goed te kunnen zien: Hou een recht voorwerp (een vijl, pen of lineaal) langs de hoefwand. Een hoef zonder flare en de rechte lineaal sluiten naadloos aan op elkaar. Tussen een hoef met flare en de lineaal blijft een spleet zichtbaar.
Flare herkennen aan de onderkant van de hoef
Als je een hoef met flare aan de onderkant bekijkt zul je rond de zool, tussen de zool en de hoefwand, een verbrede witte lijn aantreffen. De witte lijn is soms een groeve, gevuld met vuil (en daardoor niet wit). Als je een opgerekte witte lijn van dichtbij bekijkt zie je streepjes. Dit zijn de epidermale lamellen.
In extreme gevallen (zoals bij hoefbevangenheid) is de witte lijn zo opgerekt dat de ruimte die is ontstaan opgevuld is met een wit wasachtig materiaal. In het engels wordt dit lamellar wedge genoemd vanwege de driehoekige vorm van dit materiaal in een doorsnede van de hoef.
De hoefwand kan niet spontaan weer recht worden, De witte lijn kan namelijk niet halverwege of anderaan weer aangroeien nadat deze is opgerekt of heeft losgelaten. Een nieuwe verbinding moet helemaal vanaf de kroonrand naar beneden groeien. De hoef is wat dit betreft goed te vergelijken met onze vingernagel. Een loszittende nagel zal niet vanzelf weer vastgroeien. Een nieuwe, goed verbonden nagel zal vanuit de nagelriem naar beneden moeten groeien.
Het nieuwste deel van de hoefwand, net onder de kroonrand, geeft aan onder welke hoek de hoef zou groeien als de witte lijn wel goed verbonden was.
De flexibele hoef
We ervaren de hoef als een massief, stevig en hard lichaamsdeel, maar schijn bedriegt. Door de hoef in beweging op video vast te leggen en in slow motion af te spelen is te zien hoe verrassend flexibel en elastisch de hoefwand eigenlijk is. Het materiaal van de hoefwand moet onder druk kunnen uitzetten en inkrimpen voor een goed functionerend hoefmechanisme. Een gezonde, sterke, goed bekapte hoef is prima in staat de enorme hoeveelheid druk die er op uitgeoefend wordt tijdens de beweging op te vangen zonder blijvend van vorm te veranderen. Een gezonde, stevig verbonden hoefwand zal moeiteloos elke stap uitzetten en daarna weer terugveren in de oorspronkelijke vorm.
Flare ontstaat als er te veel druk op de hoefwand uitgeoefend worden om terug te veren in de oorspronkelijke vorm. De hoefwand zal dan permanent naar buiten toe vervormen. De hele hoef kan in z’n geheel flaren of plaatselijk: bij de toon of bij de kwartieren, of alleen aan een kant (asymmetrisch). Conformatie, aanleg, hoefvorm, bekapping en de manier van bewegen en trainen beinvloeden de plaats waar flare ontstaat.
Als een paard druk op de achterkant van de hoef vermijdt zal hier een gebrek aan druk ontstaan en zal de hoef daardoor samentrekken. Dit wordt contractie genoemd en kan gezien worden als het tegenovergestelde van flare.
Van hoefijzers wordt gezegd dat ze de hoef beschermen. Maar waartegen beschermen hoefijzers eigenlijk? Ze beschermen hoeven met een te lange draagrand tegen de te hoge buitenwaarts gerichte druk. Als je naar bovenstaand schema kijkt begrijp je dat het vermijden van uitzetten flare voorkomt maar ook het hoefmechanisme belemmert goed te werken met in veel gevallen contractie als resultaat.
Oorzaken van flare
Mechanische flare – Flare ontstaat door de mechanische krachten die op de hoefwand inwerken als de hoefwand als draagrand gebruikt wordt en dus te lang is gelaten. Als de hoefwand te dun of flexibel is of van buitenaf uitgedund tijdens de bekapping zal er al bij minder hoge druk flare ontstaan.
Metabolische flare – Als de witte lijn verbinding verzwakt is door bijvoorbeeld een te hoog zetmeel en suiker gehalte in het voedsel of insuline intolerantie zal bij minder hoge druk al flare ontstaan. In de praktijk zal flare het resultaat zijn van zowel een metabolische als mechanische oorzaak.
kwartierbruise
Gevolgen van flare
Flare kan pijnlijk zijn. Druk om een idee te krijgen zelf eens stevig met een lange vingernagel op een hard oppervlak. Als je dan doordrukt klapt de nagel zelfs om met als gevolg een bloeduitstorting onder de nagel. Soortgelijke bloeduitstortingen zie je soms ook in witte hoeven. De hoefwand heeft dan zo hard aan het corium getrokken dat deze is gaan bloeden. Het bloed van de bloeduitstorting blijft onder de hoefwand zitten en groeit mee naar beneden tot de onderrand afslijt of afgevijlt wordt.
Een hoefwand met flare zal niet voldoende naar binnen gerichte druk kunnen uitoefenen. De gevolgen hiervan zijn een verminderd hoefmechanisme en een plattere zool. Paarden zullen hierdoor, zeker op hardere ondergrond, gevoelig gaan lopen (op eieren) of alsof ‘de vering er uit is’.
Daarnaast kan flare leiden tot barsten, spleten en brokkels. Op zich is dat niet zo’n probleem. Het is de natuurlijke manier waarop de hoef het probleem juist probeert op te lossen. Als de hoefwand permanent te lang wordt gelaten kunnen barsten ontstaan die tot in de kroonrand doorlopen. De barsten kunnen geïnfecteerd raken met schimmels en bacteriën. Zelfs met de allerbeste hoefverzorging kan het een flinke tijd duren voordat deze problemen weer opgelost en uitgegroeid zijn.
Hoefbevangenheid is de ergste vorm van flare: De gehele witte lijn is verzwakt, de lamellen zijn geinflammeerd en scheuren in het allerergste geval compleet af.
Trimmen: Het beinvloeden van de krachten die op de hoef inspelen
We kunnen de vorm van de hoef niet direct veranderen door te vijlen of te snijden alsof we beeldhouwen in een blok marmer. Alleen het paard kan (vanaf de kroonrand) een gezonde hoef groeien met een perfect functionerende vorm. Wel kunnen we de vorm van de hoef op een indirecte manier beinvloeden. Door te trimmen kunnen we de krachten die op de hoef inwerken veranderen en verminderen en zodoende vervormingen voorkomen en laten uitgroeien.
Flare voorkomen en verhelpen
Om te voorkomen dat een paard flare krijgt of zorgen dat hij in staat is flare uit te laten groeien zijn een correcte trim en ruwvoer dieet van essentieel belang. Ook de andere sleutels spelen een rol.
1) Trimmen: Vaak, kort en afgerond
Trim paarden regelmatig, maar altijd voordat er flare ontstaat. De hoefwand moet zo kort zijn en zo regelmatig worden bekapt dat er geen dragende rand ontstaat die de hoefwand naar buiten trekt en spanning geeft op de lamellen. Een goed opgezette mustangrol zorgt voor een naar binnen gerichte kracht die de hoefwand onder druk juist tegen de interne structuur aan drukt.
Vijl bij het afronden van de mustangrol aan de buitenzijde nooit hoger dan de onderste 2 centimeter van de hoefwand. Streef ernaar zoveel mogelijk van de dikte van de hoefwand te behouden. De hoefwand mag ook niet te kort worden gevijld, om maximale naar binnen gerichte druk te behouden op het niveau van de zool.
Geef de hoefwand rondom overal gelijke dikte om de krachten die op de hoef inspelen zo gelijk mogelijk te verdelen. Volg bij het bepalen van de dikte de grens tussen de zool en de witte lijn. Op de plaats waar de witte lijn het breedst en meest opgerekt is kan dit tijdelijk betekenen dat er geen hoefwand meer te zien is van onderen.
Kwartierboogjes verlagen de druk op de zijkant van de hoef en zijn hierdoor onmisbaar voor het verhelpen en voorkomen van kwartierflare.
2) Dieet: Veel vezels, weinig suiker en zetmeel
Om de witte lijn sterk en strak te houden is het belangrijk dat paarden op een natuurlijk ruwvoer dieet gehouden worden. Hoe beter het voer aansluit op de eigenschappen van hun spijsverteringsstelsel en metabolisme hoe beter voor de witte lijn. Voer zo weinig mogelijk oplosbare koolhydraten (suikers en zetmeel – graan, biks, melasse, snoep) en zo veel mogelijk vezels, ruwvoer, in zo klein mogelijke porties per dag.
3) Mineralen
Voedingsstoffen die belangrijk zijn voor de kwaliteit, kracht en dikte van de hoefwand en een goede groei kunnen in ruwvoer in te beperkte mate aanwezig zijn. Het beste is om je ruwvoer te laten testen en te laten uitrekenen wat er aan ontbreekt. Als dit te moeilijk is kan een goed hoefsupplement ook heel goed helpen. Let op of alle belangrijke bouwstoffen er in zitten: Lysine, koper, zink, selenium, vitamine E en eventueel biotine. Omega 3 en 6 zijn belangrijk voor de waterafstotende werking en flexibiliteit van de hoef en zitten in de juiste verhouding in vers gras en in lijnzaad(olie).
4) Leefomgeving, klimaat en beweging
Door langdurig in het nat te staan worden veel hoeven zachter. Zachte hoeven flaren sneller. Niet makkelijk te realiseren in het nederlandse klimaat maar het is voor veel paarden belangrijk dat de hoeven een aantal uur van de dag op kunnen drogen. Geef paarden zo veel mogelijk beweging, en toegang tot een gevarieerde ondergrond. Beweging en doorbloeding zijn essentieel voor de gezondheid van de hoef en daarmee een van de sleutels om flare te voorkomen of te verhelpen.
Vijl flare NIET af aan buitenkant
Traditionele hoefsmeden verwijderen flare vaak vanaf de buitenkant. Dit is slechts een cosmetische oplossing en werkt averechts. De hoef ziet er van buiten dan netjes recht uit, maar de witte lijn verbinding is nog steeds opgerekt. Door flare van buiten weg te vijlen en dus te verdunnen en zachter te maken zal de hoef juist meer de neiging krijgen tot flare.
flare-removal
Het uitgroeien van flare
Zodra de onderrand van de hoefwand kort wordt gevijld en afgerond met een mustangrol zal de verbinding tussen hoefwand en voet een kans krijgen behouden te blijven. Als deze trim elke maand herhaald wordt en het dieet in orde is, zal in ongeveer 5 tot 8 maanden de nieuwe groei van de goed verbonden, rechte hoefwand de onderrand bereiken. Vanaf dat moment zal de zool een mooie holle vorm gaan vertonen en het paard comfortabeler over diverse soorten ondergrond gaan lopen.
Het proces is goed te vergelijken met de transitie die paarden doormaken die net van de ijzers af zijn gekomen. Sommigen lopen al snel zonder problemen. Voor anderen duurt het langer voordat de gevoeligheid verdwijnt. Hetzelfde geldt voor paarden die de overgang maken van langere hoefwand (en flare) naar de kortere hoefwand van de natuurlijke bekapping. Sommigen zullen direct beter lopen als de hoefwand korter wordt gevijld en de trekkracht op de lamellen af is genomen. Andere paarden zullen door een periode van gevoeligheid heen moeten totdat de hoefwand weer stevig vast zit.
Flare uitgroeien kost geduld en een vertrouwen op de natuur. Als je het paard de tijd geeft en je volhoudt zul je zien dat een korte, afgeronde hoefwand uiteindelijk de beste hoeven oplevert: Hoeven zonder flare en een mooie holle zool zullen met gemak over elk soort terrein kunnen lopen.
Flare is het naar buiten toe vervormen van de hoefwand. Veel paardenbezitters denken dat de naar buiten uitgewaaierde vorm de normale vorm van de voet is. Helaas: flare is één van de meest veelvoorkomende afwijkingen in de hoeven van het gedomesticeerde paard. Paarden met flare zullen vaak gevoelig lopen op harde bodem. Ze hebben een verhoogd risico op hoefbevangenheid, wittelijn ziekte, en barsten.
Het is belangrijk om flare te herkennen en te begrijpen dat dit een teken is dat de hoef niet in orde is. Daarna is het belangrijk om te weten wat je aan flare kunt doen. Een belangrijk stukje basiskennis voor elke paardeneigenaar!
 |
| Twee ponyhoeven, links zonder flare, rechts met flare |
In een gezonde hoef zonder flare loopt de hoefwand overal recht naar beneden, zowel bij de teen als de kwartieren.
Flare kun je makkelijk herkennen: de hoefwand waaiert naar buiten toe uit. Hoe lager bij de grond hoe sterker de hoefwand uitflared. De vorm van de hoef lijkt op een skischans, een bel, of van die jaren ’70 spijkerbroeken. Je kunt flare voelen door met je hand van boven naar beneden langs de hoefwand te strijken.Een praktische manier om flare goed te kunnen zien: Hou een recht voorwerp (een vijl, pen of lineaal) langs de hoefwand. Een hoef zonder flare en de rechte lineaal sluiten naadloos aan op elkaar. Tussen een hoef met flare en de lineaal blijft een spleet zichtbaar.
Flare herkennen aan de onderkant van de hoef
 |
| Opgerekte witte lijn |
In extreme gevallen (zoals bij hoefbevangenheid) is de witte lijn zo opgerekt dat de ruimte die is ontstaan opgevuld is met een wit wasachtig materiaal. In het engels wordt dit lamellar wedge genoemd vanwege de driehoekige vorm van dit materiaal in een doorsnede van de hoef.
De hoefwand kan niet spontaan weer recht worden, De witte lijn kan namelijk niet halverwege of anderaan weer aangroeien nadat deze is opgerekt of heeft losgelaten. Een nieuwe verbinding moet helemaal vanaf de kroonrand naar beneden groeien. De hoef is wat dit betreft goed te vergelijken met onze vingernagel. Een loszittende nagel zal niet vanzelf weer vastgroeien. Een nieuwe, goed verbonden nagel zal vanuit de nagelriem naar beneden moeten groeien.
Het nieuwste deel van de hoefwand, net onder de kroonrand, geeft aan onder welke hoek de hoef zou groeien als de witte lijn wel goed verbonden was.
De flexibele hoef
We ervaren de hoef als een massief, stevig en hard lichaamsdeel, maar schijn bedriegt. Door de hoef in beweging op video vast te leggen en in slow motion af te spelen is te zien hoe verrassend flexibel en elastisch de hoefwand eigenlijk is. Het materiaal van de hoefwand moet onder druk kunnen uitzetten en inkrimpen voor een goed functionerend hoefmechanisme. Een gezonde, sterke, goed bekapte hoef is prima in staat de enorme hoeveelheid druk die er op uitgeoefend wordt tijdens de beweging op te vangen zonder blijvend van vorm te veranderen. Een gezonde, stevig verbonden hoefwand zal moeiteloos elke stap uitzetten en daarna weer terugveren in de oorspronkelijke vorm.
Flare ontstaat als er te veel druk op de hoefwand uitgeoefend worden om terug te veren in de oorspronkelijke vorm. De hoefwand zal dan permanent naar buiten toe vervormen. De hele hoef kan in z’n geheel flaren of plaatselijk: bij de toon of bij de kwartieren, of alleen aan een kant (asymmetrisch). Conformatie, aanleg, hoefvorm, bekapping en de manier van bewegen en trainen beinvloeden de plaats waar flare ontstaat.
Als een paard druk op de achterkant van de hoef vermijdt zal hier een gebrek aan druk ontstaan en zal de hoef daardoor samentrekken. Dit wordt contractie genoemd en kan gezien worden als het tegenovergestelde van flare.
Van hoefijzers wordt gezegd dat ze de hoef beschermen. Maar waartegen beschermen hoefijzers eigenlijk? Ze beschermen hoeven met een te lange draagrand tegen de te hoge buitenwaarts gerichte druk. Als je naar bovenstaand schema kijkt begrijp je dat het vermijden van uitzetten flare voorkomt maar ook het hoefmechanisme belemmert goed te werken met in veel gevallen contractie als resultaat.
Oorzaken van flare
Mechanische flare – Flare ontstaat door de mechanische krachten die op de hoefwand inwerken als de hoefwand als draagrand gebruikt wordt en dus te lang is gelaten. Als de hoefwand te dun of flexibel is of van buitenaf uitgedund tijdens de bekapping zal er al bij minder hoge druk flare ontstaan.
Metabolische flare – Als de witte lijn verbinding verzwakt is door bijvoorbeeld een te hoog zetmeel en suiker gehalte in het voedsel of insuline intolerantie zal bij minder hoge druk al flare ontstaan. In de praktijk zal flare het resultaat zijn van zowel een metabolische als mechanische oorzaak.
kwartierbruise
 |
| Lange kwartieren en bloeduitstorting |
Flare kan pijnlijk zijn. Druk om een idee te krijgen zelf eens stevig met een lange vingernagel op een hard oppervlak. Als je dan doordrukt klapt de nagel zelfs om met als gevolg een bloeduitstorting onder de nagel. Soortgelijke bloeduitstortingen zie je soms ook in witte hoeven. De hoefwand heeft dan zo hard aan het corium getrokken dat deze is gaan bloeden. Het bloed van de bloeduitstorting blijft onder de hoefwand zitten en groeit mee naar beneden tot de onderrand afslijt of afgevijlt wordt.
Een hoefwand met flare zal niet voldoende naar binnen gerichte druk kunnen uitoefenen. De gevolgen hiervan zijn een verminderd hoefmechanisme en een plattere zool. Paarden zullen hierdoor, zeker op hardere ondergrond, gevoelig gaan lopen (op eieren) of alsof ‘de vering er uit is’.
 |
| Flare veroorzaakt barsten en scheuren |
Hoefbevangenheid is de ergste vorm van flare: De gehele witte lijn is verzwakt, de lamellen zijn geinflammeerd en scheuren in het allerergste geval compleet af.
Trimmen: Het beinvloeden van de krachten die op de hoef inspelen
We kunnen de vorm van de hoef niet direct veranderen door te vijlen of te snijden alsof we beeldhouwen in een blok marmer. Alleen het paard kan (vanaf de kroonrand) een gezonde hoef groeien met een perfect functionerende vorm. Wel kunnen we de vorm van de hoef op een indirecte manier beinvloeden. Door te trimmen kunnen we de krachten die op de hoef inwerken veranderen en verminderen en zodoende vervormingen voorkomen en laten uitgroeien.
Flare voorkomen en verhelpen
Om te voorkomen dat een paard flare krijgt of zorgen dat hij in staat is flare uit te laten groeien zijn een correcte trim en ruwvoer dieet van essentieel belang. Ook de andere sleutels spelen een rol.
1) Trimmen: Vaak, kort en afgerond
Trim paarden regelmatig, maar altijd voordat er flare ontstaat. De hoefwand moet zo kort zijn en zo regelmatig worden bekapt dat er geen dragende rand ontstaat die de hoefwand naar buiten trekt en spanning geeft op de lamellen. Een goed opgezette mustangrol zorgt voor een naar binnen gerichte kracht die de hoefwand onder druk juist tegen de interne structuur aan drukt.
Vijl bij het afronden van de mustangrol aan de buitenzijde nooit hoger dan de onderste 2 centimeter van de hoefwand. Streef ernaar zoveel mogelijk van de dikte van de hoefwand te behouden. De hoefwand mag ook niet te kort worden gevijld, om maximale naar binnen gerichte druk te behouden op het niveau van de zool.
Geef de hoefwand rondom overal gelijke dikte om de krachten die op de hoef inspelen zo gelijk mogelijk te verdelen. Volg bij het bepalen van de dikte de grens tussen de zool en de witte lijn. Op de plaats waar de witte lijn het breedst en meest opgerekt is kan dit tijdelijk betekenen dat er geen hoefwand meer te zien is van onderen.
Kwartierboogjes verlagen de druk op de zijkant van de hoef en zijn hierdoor onmisbaar voor het verhelpen en voorkomen van kwartierflare.
2) Dieet: Veel vezels, weinig suiker en zetmeel
Om de witte lijn sterk en strak te houden is het belangrijk dat paarden op een natuurlijk ruwvoer dieet gehouden worden. Hoe beter het voer aansluit op de eigenschappen van hun spijsverteringsstelsel en metabolisme hoe beter voor de witte lijn. Voer zo weinig mogelijk oplosbare koolhydraten (suikers en zetmeel – graan, biks, melasse, snoep) en zo veel mogelijk vezels, ruwvoer, in zo klein mogelijke porties per dag.
3) Mineralen
Voedingsstoffen die belangrijk zijn voor de kwaliteit, kracht en dikte van de hoefwand en een goede groei kunnen in ruwvoer in te beperkte mate aanwezig zijn. Het beste is om je ruwvoer te laten testen en te laten uitrekenen wat er aan ontbreekt. Als dit te moeilijk is kan een goed hoefsupplement ook heel goed helpen. Let op of alle belangrijke bouwstoffen er in zitten: Lysine, koper, zink, selenium, vitamine E en eventueel biotine. Omega 3 en 6 zijn belangrijk voor de waterafstotende werking en flexibiliteit van de hoef en zitten in de juiste verhouding in vers gras en in lijnzaad(olie).
4) Leefomgeving, klimaat en beweging
Door langdurig in het nat te staan worden veel hoeven zachter. Zachte hoeven flaren sneller. Niet makkelijk te realiseren in het nederlandse klimaat maar het is voor veel paarden belangrijk dat de hoeven een aantal uur van de dag op kunnen drogen. Geef paarden zo veel mogelijk beweging, en toegang tot een gevarieerde ondergrond. Beweging en doorbloeding zijn essentieel voor de gezondheid van de hoef en daarmee een van de sleutels om flare te voorkomen of te verhelpen.
Vijl flare NIET af aan buitenkant
Traditionele hoefsmeden verwijderen flare vaak vanaf de buitenkant. Dit is slechts een cosmetische oplossing en werkt averechts. De hoef ziet er van buiten dan netjes recht uit, maar de witte lijn verbinding is nog steeds opgerekt. Door flare van buiten weg te vijlen en dus te verdunnen en zachter te maken zal de hoef juist meer de neiging krijgen tot flare.
flare-removal
 |
| Flare wegvijlen vanaf de buitenkant is alleen cosmetisch en werkt averechts |
- De hoefwand wordt er door uitgedund en verliest hiermee de toch al verminderde samentrekkende kracht die belangrijk is voor het hoefmechanisme en de concaviteit van de zool. Door flare verschillende achtereenvolgende bekappingen te verwijderen wordt de hoefwand aan de onderrand te dun. Soms gaan hoefsmeden hier in zo ver dat de voorkant van zwarte hoeven wit worden. De gepigmenteerde hoefwand is dan volledig afgevijld. Dit is de hardste buitenste beschermlaag van de hoefwand en die zit er niet voor niets!
- Door flare van buiten af te vijlen verliest de hoef zijn waterafstotende werking. De hoefwand zal zonder deze beschermlaag meer vocht absorberen en hierdoor nog zachter worden. De neiging tot flare zal hierdoor toenemen.
- Door flare van buiten te verwijderen verlies je inzicht in de werkelijke vorm van de hoef. Het maakt het moeilijk de hoef te lezen. Je ziet dus ook niet of de hoef vooruit gaat en sterker wordt.
Het uitgroeien van flare
Zodra de onderrand van de hoefwand kort wordt gevijld en afgerond met een mustangrol zal de verbinding tussen hoefwand en voet een kans krijgen behouden te blijven. Als deze trim elke maand herhaald wordt en het dieet in orde is, zal in ongeveer 5 tot 8 maanden de nieuwe groei van de goed verbonden, rechte hoefwand de onderrand bereiken. Vanaf dat moment zal de zool een mooie holle vorm gaan vertonen en het paard comfortabeler over diverse soorten ondergrond gaan lopen.
Het proces is goed te vergelijken met de transitie die paarden doormaken die net van de ijzers af zijn gekomen. Sommigen lopen al snel zonder problemen. Voor anderen duurt het langer voordat de gevoeligheid verdwijnt. Hetzelfde geldt voor paarden die de overgang maken van langere hoefwand (en flare) naar de kortere hoefwand van de natuurlijke bekapping. Sommigen zullen direct beter lopen als de hoefwand korter wordt gevijld en de trekkracht op de lamellen af is genomen. Andere paarden zullen door een periode van gevoeligheid heen moeten totdat de hoefwand weer stevig vast zit.
Flare uitgroeien kost geduld en een vertrouwen op de natuur. Als je het paard de tijd geeft en je volhoudt zul je zien dat een korte, afgeronde hoefwand uiteindelijk de beste hoeven oplevert: Hoeven zonder flare en een mooie holle zool zullen met gemak over elk soort terrein kunnen lopen.
vrijdag 1 maart 2013
Kwartierboogjes
Lees dit artikel op de nieuwe website van paardenhoeven.info
Bij een traditionele bekapping wordt de onderrand van de hoefwand meestal tot een vlak niveau afgevijld, alsof de hoef wordt voorbereid voor het aanbrengen van een hoefijzer. De eerste plaats waar zo’n platte ‘weidetrim’ problemen geeft is ter hoogte van de kwartieren.
Hedendaagse trimmethoden die uitgaan van de anatomie en functie van de hoef volgen bij het trimmen de omtrek van de zool. Door de zool te volgen ter hoogte van de zijkant van de hoef zal er in veel gevallen een boogje ontstaat aan de onderzijde van de hoefwand: Het zogenaamde kwartierboogje of scoop. Waar dienen kwartierboogjes voor en welke problemen kunnen ze helpen voorkomen en oplossen?
De binnenkant van de hoef bestaat globaal uit twee delen: De voorkant bevat hard materiaal (hoefbeen, bot) en de achterkant van de hoef de zachtere materialen (kraakbeen, straalkussen). De achterkant van de hoef vangt de schok van de landing op. Met de voorkant van de hoef zet het paard af om zich naar voren te stuwen.
Het grensgebied tussen de voorkant en achterkant van de voet is het breedste deel van de hoef. Dit deel van de paardenvoet komt tijdens het neerzetten en afwikkelen onder grote spanning (druk, fysische kracht) te staan.
De richting van de krachten
De hoefwand ter hoogte van de kwartieren kan onder druk van het paard in beweging nergens anders heen dan naar buiten, naar boven en naar voren.
Naar buiten: De kwartieren zijn de eerste plaats waar flare ontstaat en waar de hoefwand als deze te lang wordt gelaten, zal afbrokkelen of scheuren. Door de naar buiten gerichte krachten zal de witte lijn bij de kwartieren worden opgerekt.
Naar boven: De naar boven gerichte krachten drukken de kroonrand boven de kwartieren naar boven. De kroonrand komt hierdoor plaatselijk onder druk te staan. In extreme gevallen wordt zelfs de zool bij de kwartieren mee omhoog getrokken.
Naar voren: De druk op lange kwartieren kan als gevolg hebben dat hielen en steunsels naar voren worden getrokken. De hielen raken dan ondergeschoven en de steunsels zullen over de zool heen gaan liggen in plaats van rechtop langs de straalgroeve te lopen.
De oplossing voor deze vervormingen van de hoefwand is de spanning op de kwartieren te verlagen door het aanbrengen van kwartierboogjes. Kwartierboogjes zijn ook aangetroffen in de hoeven van wilde paarden.
Kwartierboogjes zijn niets anders dan een goed kort gevijlde en afgeronde hoefwand aan de zijkant van de hoef. In veel hoeven zullen automatisch kwartierboogjes ontstaan als de vorm en de welving van de zool worden gevolgd bij het bekappen. De hoefwand wordt rondom tot hetzelfde niveau ten opzichte van het niveau de zool afgevijld. Door de kwartierboogjes aan te brengen zal de haarlijn van de kroonrand rechter worden, en daardoor de groei van de hele hoefwand. Kwartierboogjes zijn onmisbaar bij het verhelpen van kwartierflare, kwartierscheuren en over de zool geklapte steunsels. Kwartierboogjes mogen niet ontbreken bij het trimmen van hoeven met ondergeschoven hielen.
Volg je de omtrek van de zool tijdens het bekappen en ontstaan er geen kwartierboogjes? En heeft dit paard geen van de bovengenoemde verschijnselen zoals kwartierflare of ondergeschoven hielen? Breng geen kunstmatige kwartierboogjes aan als de hoef er niet om vraagt. Je vijlt de hoefwand dan onnodig te kort.
Kwartierboogjes voorkomen overmatige spanning op de hoefwand en vervorming van de hoef en zijn daarom een belangrijk element bij het trimmen voor hoefgezondheid.
Hedendaagse trimmethoden die uitgaan van de anatomie en functie van de hoef volgen bij het trimmen de omtrek van de zool. Door de zool te volgen ter hoogte van de zijkant van de hoef zal er in veel gevallen een boogje ontstaat aan de onderzijde van de hoefwand: Het zogenaamde kwartierboogje of scoop. Waar dienen kwartierboogjes voor en welke problemen kunnen ze helpen voorkomen en oplossen?
 |
| Voorkant: hard materiaal Achterkant: zachtere onderdelen |
De binnenkant van de hoef bestaat globaal uit twee delen: De voorkant bevat hard materiaal (hoefbeen, bot) en de achterkant van de hoef de zachtere materialen (kraakbeen, straalkussen). De achterkant van de hoef vangt de schok van de landing op. Met de voorkant van de hoef zet het paard af om zich naar voren te stuwen.
Het grensgebied tussen de voorkant en achterkant van de voet is het breedste deel van de hoef. Dit deel van de paardenvoet komt tijdens het neerzetten en afwikkelen onder grote spanning (druk, fysische kracht) te staan.
De richting van de krachten
De hoefwand ter hoogte van de kwartieren kan onder druk van het paard in beweging nergens anders heen dan naar buiten, naar boven en naar voren.
Naar boven: De naar boven gerichte krachten drukken de kroonrand boven de kwartieren naar boven. De kroonrand komt hierdoor plaatselijk onder druk te staan. In extreme gevallen wordt zelfs de zool bij de kwartieren mee omhoog getrokken.
Naar voren: De druk op lange kwartieren kan als gevolg hebben dat hielen en steunsels naar voren worden getrokken. De hielen raken dan ondergeschoven en de steunsels zullen over de zool heen gaan liggen in plaats van rechtop langs de straalgroeve te lopen.
De oplossing voor deze vervormingen van de hoefwand is de spanning op de kwartieren te verlagen door het aanbrengen van kwartierboogjes. Kwartierboogjes zijn ook aangetroffen in de hoeven van wilde paarden.
Kwartierboogjes zijn niets anders dan een goed kort gevijlde en afgeronde hoefwand aan de zijkant van de hoef. In veel hoeven zullen automatisch kwartierboogjes ontstaan als de vorm en de welving van de zool worden gevolgd bij het bekappen. De hoefwand wordt rondom tot hetzelfde niveau ten opzichte van het niveau de zool afgevijld. Door de kwartierboogjes aan te brengen zal de haarlijn van de kroonrand rechter worden, en daardoor de groei van de hele hoefwand. Kwartierboogjes zijn onmisbaar bij het verhelpen van kwartierflare, kwartierscheuren en over de zool geklapte steunsels. Kwartierboogjes mogen niet ontbreken bij het trimmen van hoeven met ondergeschoven hielen.
Volg je de omtrek van de zool tijdens het bekappen en ontstaan er geen kwartierboogjes? En heeft dit paard geen van de bovengenoemde verschijnselen zoals kwartierflare of ondergeschoven hielen? Breng geen kunstmatige kwartierboogjes aan als de hoef er niet om vraagt. Je vijlt de hoefwand dan onnodig te kort.
Kwartierboogjes voorkomen overmatige spanning op de hoefwand en vervorming van de hoef en zijn daarom een belangrijk element bij het trimmen voor hoefgezondheid.
 |
| Te veel naar buiten gerichte druk op de kwartieren kan de hoefwand letterlijk van de voet aftrekken (flare), zoals goed te zien is op dit voorbeeld. |
zondag 24 februari 2013
Suikerbietenpulp
Suikerbiet? Bevat dat niet veel suiker dan?
Suikerbieten worden geteeld voor de suikerindustrie en bevatten direct na het oogsten wel 20% suiker. Ter vergelijking: Een appel bevat slechts 15% suiker. In de fabriek wordt de suiker uit de biet gehaald. Wat overblijft is de pulp die gedroogd wordt en geperst tot brok. De pulp bevat minder dan 5% suiker, een hoog vezelgehalte en is daarom geschikt als paardenvoer.
In veel paardenvoer en ook in suikerbietenpulp wordt vaak melasse toegevoegd. Dat maakt het weer ongeschikt als gezond paardenvoer. Voor de smaak is het niet nodig omdat de meeste paarden suikerbietenpulp zonder melasse ook heel lekker vinden. Misschien heeft je paardenvoederhandel geen suikerbiet zonder melasse op voorraad maar kunnen ze het wel voor je bestellen. Suikerbietenpulp (SBP) is goed houdbaar zolang het droog bewaard wordt. Je kunt gerust een aantal zakken per keer nemen.
Waarom is suikerbiet geschikt als paardenvoer?
- SBP is een goede bron van makkelijk verteerbare vezels.
- Het bevat pectine en inuline, koolhydraatsoorten die goede bacteriën in de dikke en blinde darm stimuleren. Door SBP te voeren zal ruwvoer zoals hooi en alfalfa beter verteerd (gefermenteerd) worden. De darmflora ondersteunende werking is gunstig voor oudere paarden en paarden die de neiging hebben snel gewicht te verliezen.
- SBP is ook geschikt voor dikkere paarden omdat het door z'n grote volume na het wellen niet veel energie bevat per schep.
- Het is geschikt voor paarden met gebitsproblemen, zelfs oude paarden zonder tanden kunnen het eten.
- Het is een perfecte basis om van alles doorheen te mengen: grasbrok, luzerne, mineralen, olie, lijnzaad en eventuele medicijnen.
- SBP bevat weinig eiwit, weinig suiker (5%) bevat relatief veel calcium.
- Door het lage suikergehalte is het geschikt voer voor gezonde hoeven
- Het is geschikt voor nerveuze en schrikachtig paarden en voor paarden die snel spierpijn ontwikkelen (tying up en EPSM).
- Het bevat geen stof, schimmels of andere allergenen.
- Veel paarden vinden lekker.
- Fijne bijkomstigheid: suikerbietenpulp is goedkoop.
 |
| 1 schep suikerbietbrok + 5 liter water = een halve emmer vol... |
Hoe te gebruiken?
Suikerbietenpulp moet lang geweekt worden. Een kilo bietenpulp heeft 5 liter water nodig om helemaal op te wellen. Op koele dagen kun je de pulp 24 uur van te voren in de week zetten. In de zomer week je liever een uur of twaalf zodat het niet kan bederven. Met echt heet of kokend water kun je de weektijd aanzienlijk verkorten. Ook met heet water zal SBP toch een aantal uur moeten staan. Eerst om te wellen en vervolgens om gedeeltelijk af te koelen. Veel paarden vinden warm eten in de winter extra lekker.
Hoeveel?
Op verschillende sites worden verschillende hoeveelheden geadviseerd, van maximaal een halve kilo tot zelfs wel 2 kilo per dag (op de site van Hartog). Twee kilo lijkt mij erg veel als je je realiseert dat je dan met wellen erbij je paard 12 kilo voer voorschotelt! Ik las ergens dat paarden 5 kilo droge pulp werd gevoerd zonder nadelige effecten, maar de risico's die daar aan kleven zou ik zelf niet nemen! Neem als basis voor de voeding van je paard altijd ruwvoer en kijk naar alle andere dingen die je voert als aanvullende voeding. Gewoon voor het lekker, om je paard op gewicht te houden, of als drager van supplementen.
Voor mijn vier paarden week ik 1 schep van ongeveer een kilo in 5 kilo heet water. De 2 dikkere paarden krijgen na het wellen 1 ruime schep, de shet een klein schepje en de rest is voor mijn dunnere paard. De suikerbiet is een handige basis om van alles doorheen te mengen. Met een halve tot een hele schep luzerne en gemicroniseerd lijnzaad zijn ze allemaal tevreden met de inhoud van hun emmer.
SBP is rijk aan calcium en heeft hierdoor geen perfecte calcium fosfor verhouding. Zolang je geen gigantische hoeveelheden voert zal dit geen problemen opleveren. Als je de balans toch perfect wilt krijgen zul je de hoeveelheid SBP die je dagelijks voert mee moeten laten nemen in het uitrekenen van een balancer die exact aansluit op alles wat je voert. Je hooi heeft waarschijnlijk ook geen perfecte Ca:Ph balans. Met een uitgerekend mineralen supplement zou je het theoretisch perfect kunnen krijgen. Je kunt ook een handje zemelen door de biet mengen omdat dit juist veel fosfor en weinig calcium bevat. De juiste verhouding zemelen en gewelde pulp is 1:4.
Als je paard suikerbietenpulp niet kent zal hij er misschien even aan moeten wennen. Meng een klein beetje door voer wat hij wel lust en voer de hoeveelheid elke dag iets op.
Schrokt je paard SBP zonder goed te kauwen? Meng er dan iets waar hij wel op moet kauwen doorheen zoals gras- of alfalfabrok.
Nadelen van suikerbiet
Niet goed geweekte suikerbiet kan slokdarm verstopping veroorzaken. Het paard houdt plotseling op met eten en vertoont koliekachtige verschijnselen zoals schrapen met de voorbenen, paniekerig gedrag en onrustig rondlopen. De onderhals van het paard voelt dik aan. Een stevige massage van de onderhals met het hoofd van het paard in een horizontale positie kan helpen om de prop in de dunne slokdarm los te laten schieten. Anders direct de veearts bellen natuurlijk. Beter nog is gewoon die SBP goed te weken. Twijfel je of het goed geweekt is of zitten er nog kleine harde stukjes in? Dan NIET voeren.
Een recent onderzoek van de universiteit van Liverpool suggereert dat er en relatie zou kunnen bestaan tussen het voeren van SBP en dikke darm torsie, een ernstige vorm van koliek. Er werd bij het onderzoek niet vermeld of het suikerbiet met of zonder melasse betrof en in welke hoeveelheden het gevoerd werd.
Wat je ook naast het ruwvoer van het paard nog meer voert, bedenk er altijd bij dat dit aanvullende voeding is. Suikerbietenpulp is laag in mineralen en vitamines en mede daardoor niet geschikt als compleet paardenvoer of ruwvoervervanger. SBP kan in gematigde hoeveelheden prima aan paarden gevoerd worden zonder nadelige gevolgen voor de hoeven of de spijsvertering.
Meer info:
The Myths and Reality of Beet Pulp (pdf)
vrijdag 22 februari 2013
Anatomie van de hoef in 3D
 |
| Hoefbeen, Straalbeen en Kootbeen |
Na het downloaden van een speciale player kun je de hoef alle kanten op draaien en krijg je een goed inzicht in de opbouw van de hoef. De verschillende soorten weefsel kun je aan en uit zetten.
 |
| + Straal kussen |
 |
| + Kraakbeen |
 |
| + Pezen |
 |
| + Ligamenten |
 |
| + Hoefcapsule |
maandag 18 februari 2013
Nieuwe site: Paardenhoeven.info
Vanaf vandaag staan alle artikelen van deze blog op paardenhoeven.info. Dus in plaats van 'alleen maar een blog' zijn de belangrijke artikelen over de anatomie en de 5 sleutels nu makkelijk terug te vinden via het menu.
Bijna alle artikelen zijn ongewijzigd overgenomen, met hier en daar een kleine wijziging. In de loop van de tijd komen er nog veel meer artikelen bij. Ik ben benieuwd wat jullie er van vinden, tot ziens op paardenhoeven.info!
Bijna alle artikelen zijn ongewijzigd overgenomen, met hier en daar een kleine wijziging. In de loop van de tijd komen er nog veel meer artikelen bij. Ik ben benieuwd wat jullie er van vinden, tot ziens op paardenhoeven.info!
zondag 3 februari 2013
De bezwaren van de smid...
Vorige week kreeg ik een interessante mail van een van de deelnemers van de workshop “Hoeven Kijken” die ik in november gaf in Friesland. In haar mail beschrijft ze een klassiek dilemma: Ze weet nu meer over paardenhoeven, maar haar traditionele hoefsmid die ze vertrouwt en die al 14 jaar het onderhoud van de hoeven van haar paarden doet, heeft bezwaren tegen ‘natuurlijk' bekappen. Wie moet ze nu geloven en wat moet ze doen?
De bezwaren van de smid:
In de mail werden de bezwaren beschreven die de traditionele hoefsmid heeft op bekappen volgens nieuwe inzichten:
Ze schrijft: Ik ben nu dus ernstig aan het twijfelen. Op een site las ik een afschrikwekkend verhaal over de gevaren van natuurlijk bekappen Met name de Strasser methode zou fataal zijn. Zulke verhalen helpen niet bepaald.
Is de traditionele manier echt niet goed? Mijn paarden lopen al hun leven lang op deze manier en zijn echt niet continu kreupel of zo. Hoe weet ik dat dit niet goed is? Als ik de hoeven goed bekijk, is de rand wel aan de lange kant en zijn de hielen een beetje te hoog. Mijn hoefsmid snijdt ook de zool bij, tot de mooie concave vorm er is. De straal wordt netjes schoongesneden, de steunsels eraf. Maar is dat allemaal zo fout?
Deze hoefsmid komt al 14 jaar bij ons en ik moet eerlijk zeggen dat ik nog nooit problemen heb gezien bij de paardenhoeven. Soms werd een paard te kort bekapt en liep gevoelig, daar baalde ik wel eens van. De volgende keer hield de hoefsmid er rekening mee.
Toen mijn haflinger enkele jaren geleden ernstig hoefbevangen was, heeft de hoefsmid door kort te bekappen de hoeven weer in orde gekregen (gecombineerd met pijnstillers van de dierenarts). Hij kwam een keertje vaker langs en als er iets was kon ik hem altijd bellen en dan was hij er ook meteen. De haflinger heeft weer perfecte hoeven.
Je begrijpt dat ik het nu even niet meer weet. Ik vind het natuurlijk bekappen verhaal heel logisch klinken, maar durf nog niet veel meer dan een beetje vijlen. Je zult vast geen antwoorden hebben op al de opmerkingen, ik wacht het wel af. Hoop wel op een vervolgworkshop….
Mijn antwoord
Bedankt voor je leuke en eerlijke mail. Wat jij beschrijft lijkt me een op dit moment veel gevoerde discussie tussen de voor- en tegenstanders van 'natuurlijk' bekappen. Het zet mij ook aan het denken want ik weet eigenlijk niet goed hoe traditionele smeden over hoeven denken. Ik heb altijd alleen vanuit de evolutionair en anatomisch logische manier naar hoeven gekeken. Ik volg mijn gevoel en logica en word niet gehinderd door eeuwenoude tradities :-)
Allereerst zou ik willen zeggen: Ga niet zelf vijlen totdat je een goede cursus hebt gedaan en begeleid en gecontroleerd kan worden door iemand die professioneel is of veel ervaring heeft en een zelfde visie heeft als jij.
Strasser
Wat je schrijft over Strasser is overdreven. De Strasser methode is ontwikkeld als een medische ingreep die alleen in een gespecialiseerde kliniek kan worden uitgevoerd. Voor diverse paarden met heel ernstige problemen heeft deze methode het verschil tussen leven en dood betekend. Niet geschikt om thuis te doen op paarden van wie in feite alleen de nagels moeten worden geknipt. Een pedicure is geen chirurg!
Hoefbevangen
Hoewel je schrijft dat je paarden geen problemen hebben schrijf je ook dat je paard een keer hoefbevangen geweest. Wat ik me afvraag: Zag je smid de hoefbevangenheid aan komen? Heeft hij iets gedaan om het te voorkomen of je geïnformeerd over de invloed van het dieet op de hoeven? Gelukkig is het weer goed gekomen. Interessant dat je schrijft dat de korte bekapping toen genezing tot gevolg had.
Een paard dat op de draagrand loopt, een straal heeft die de grond niet raakt en een hoge hiel heeft, kan in de ‘startblokken’ staan voor hoefbevangenheid. Door de hoge hiel wijst het hoefbeen al naar beneden. De witte lijn bij de teen staat onder verhoogde druk. De lamellen (een huidverbinding) zijn niet berekend op het dragen van het gewicht van het paard. Alle zoogdieren lopen op hun kussens (stralen), behalve het traditioneel bekapte paard.
Gevoeligheid
Als je hoefsmid je paarden iets korter bekapte kregen ze last van gevoeligheid. Ik kan me dit goed voorstellen. Paarden die gewend zijn om op de draagrand te lopen hebben geen optimaal functionerend hoefmechanisme. Ze hebben dikwijls flare en een opgerekte witte lijn en een platte, zwakke zool. Hun hoeven zijn niet geconditioneerd om op de zool te lopen. Als die zool dan ook nog eens uitgedund is zullen ze na een korte trim extra gevoelig zijn. Paarden bij wie de draagranden weggevijld wordt zullen een zelfde overgangsproces doormaken als paarden die van hoefijzers af komen. Het kost tijd om deze transitie te maken. Bij het ene paard gaat dit makkelijker dan bij het andere.
Hoge hielen
Hoge hielen en het niet kunnen gebruiken van de straal kunnen leiden tot problemen zoals toonlanden en hoefkatrolontsteking. Het kan natuurlijk goed dat jou paard prima loopt en geen problemen heeft of zal krijgen. Als het wel gebeurt zou het jammer zijn geweest als je het had kunnen voorkomen.
Persoonlijk heb ik geen ervaring met paarden die van lage hielen peesblessures kregen. Wat ik wel weet is dat in de traditionele hoefsmederij ondergeschoven hielen soms verward worden met lage hielen.
Ik kan me goed voorstellen dat ondergeschoven hielen een zware belasting zijn voor de diepe buigpees. (maar let op he, ik ben geen dierenarts). In mijn visie is het heel belangrijk dat de hielen van het paard op de juiste plek zitten, niet alleen voor de hoef maar voor het hele paardenlichaam. Door goed te bekappen en te werken met de krachten die op de hoef inspelen kun je een ondergeschoven hiel in de loop van de tijd terug brengen naar de juiste positie.
Aanpassing van de hoef
Eén van de bijzondere eigenschappen van hoeven is dat ze zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Je ziet hoeven binnen enkele weken tot maanden veranderen onder invloed van voeding, het seizoen en de ondergrond. Dit kunnen zowel negatieve als positieve veranderingen zijn.
De wilde mustang is een verwilderd gedomesticeerd paard dat genetisch identiek is aan onze paarden. De mustang is een mooi voorbeeld van hoe paarden en hoeven weer terug kunnen naar hun natuurlijke staat. Het omgekeerde is ook waar: Wilde paarden en paardachtigen zoals przwalskis en zebra’s krijgen in gevangenschap met precies dezelfde hoefproblemen te maken als onze huis-tuin-keuken paarden.
Mijn missie..
Ik heb er geen belang bij dat jij of wie dan ook mijn visie deelt of deze zonder meer aanneemt. Daarom ben ik ook blij met je e-mail. Je bent over hoeven aan het nadenken en naar hoeven aan het kijken zonder dingen klakkeloos meer aan te nemen. Mijn missie is dat iedereen aannames gaat testen en niet alleen de traditie (of nieuwe inzichten) zonder meer aanneemt als geldige reden om dingen te doen of te laten.
Praktisch
Het zou interessant zijn, ook voor anderen die met dezelfde vragen worstelen om de aannames van je hoefsmid te gaan testen. Ik zou het leuk vinden om je hierbij te helpen en het proces vast te leggen op deze site. Mijn moeder zei het al: Onderzoek alles maar behoudt het goede.
Wat je zou kunnen doen is allereerst de hoeven te fotograferen en een aantal videos te maken van de gangen en hoeflandingen van je paard. Laat je paard vervolgens een half jaar bekappen door een ervaren hoefverzorger die bekapt volgens nieuwe inzichten (lage hielen, korte afgeronde hoefwand, niet uitdunnen van de zool, straal aan de grond). Leg veranderingen vast met foto’s en video’s.
Na verloop van tijd kun je dan gaan vergelijken en evalueren: Loopt je paard beter, slechter of hetzelfde? Heeft hij problemen gehad, heeft hij die nog steeds of zijn ze overgegaan?
Ben je niet tevreden en zie je duidelijk voordeel in traditioneel bekappen laat je de hoeven en hielen weer wat langer groeien en bel je je oude smid weer.
Reactie
Ik kreeg een leuke reactie op mijn mail terug. We hebben besloten dit paard te gaan volgen op deze blog als case study in zijn overgang van een traditionele naar moderne bekapping. We zijn benieuwd naar de resultaten en eventuele problemen! En nu maar hopen dat het paard straks niet in iets scherps gaat staan zo met z'n stralen op de grond :-)
De bezwaren van de smid:
In de mail werden de bezwaren beschreven die de traditionele hoefsmid heeft op bekappen volgens nieuwe inzichten:
Hielen: Als je de hielen inkort, is dat een te zware belasting op de pezen, want dan wordt de stand van de voet anders en rekken de pezen teveel uit. Dit kan kreupelheid tot gevolg hebben. Hij zegt te hebben geleerd nooit aan de hielen te komen.Twijfels....
Draagrand en straal: Een paard loopt op de buitenrand en het zoolmechanisme vangt de beweging op. Een paard kan nooit op de straal lopen. Die is veel te gevoelig en stel dat hij daar een scherp voorwerp in krijgt, dan is de ellende niet te overzien.
Aanpassing van het paard aan de leefomgeving: De paarden die wij hebben zijn al generaties lang gewend aan de leefomgeving bij mensen en niet te vergelijken met wilde paarden. Onze paarden hebben zich aangepast en de hoeven dus ook. Ze moeten hier leven, op vaak zachte grond en daarom bekappen we zoals we nu doen. Je kunt een paard niet terugbrengen naar een evenbeeld van de wilde paarden.
Ze schrijft: Ik ben nu dus ernstig aan het twijfelen. Op een site las ik een afschrikwekkend verhaal over de gevaren van natuurlijk bekappen Met name de Strasser methode zou fataal zijn. Zulke verhalen helpen niet bepaald.
Is de traditionele manier echt niet goed? Mijn paarden lopen al hun leven lang op deze manier en zijn echt niet continu kreupel of zo. Hoe weet ik dat dit niet goed is? Als ik de hoeven goed bekijk, is de rand wel aan de lange kant en zijn de hielen een beetje te hoog. Mijn hoefsmid snijdt ook de zool bij, tot de mooie concave vorm er is. De straal wordt netjes schoongesneden, de steunsels eraf. Maar is dat allemaal zo fout?
Deze hoefsmid komt al 14 jaar bij ons en ik moet eerlijk zeggen dat ik nog nooit problemen heb gezien bij de paardenhoeven. Soms werd een paard te kort bekapt en liep gevoelig, daar baalde ik wel eens van. De volgende keer hield de hoefsmid er rekening mee.
Toen mijn haflinger enkele jaren geleden ernstig hoefbevangen was, heeft de hoefsmid door kort te bekappen de hoeven weer in orde gekregen (gecombineerd met pijnstillers van de dierenarts). Hij kwam een keertje vaker langs en als er iets was kon ik hem altijd bellen en dan was hij er ook meteen. De haflinger heeft weer perfecte hoeven.
Je begrijpt dat ik het nu even niet meer weet. Ik vind het natuurlijk bekappen verhaal heel logisch klinken, maar durf nog niet veel meer dan een beetje vijlen. Je zult vast geen antwoorden hebben op al de opmerkingen, ik wacht het wel af. Hoop wel op een vervolgworkshop….
Mijn antwoord
Bedankt voor je leuke en eerlijke mail. Wat jij beschrijft lijkt me een op dit moment veel gevoerde discussie tussen de voor- en tegenstanders van 'natuurlijk' bekappen. Het zet mij ook aan het denken want ik weet eigenlijk niet goed hoe traditionele smeden over hoeven denken. Ik heb altijd alleen vanuit de evolutionair en anatomisch logische manier naar hoeven gekeken. Ik volg mijn gevoel en logica en word niet gehinderd door eeuwenoude tradities :-)
Allereerst zou ik willen zeggen: Ga niet zelf vijlen totdat je een goede cursus hebt gedaan en begeleid en gecontroleerd kan worden door iemand die professioneel is of veel ervaring heeft en een zelfde visie heeft als jij.
Strasser
Wat je schrijft over Strasser is overdreven. De Strasser methode is ontwikkeld als een medische ingreep die alleen in een gespecialiseerde kliniek kan worden uitgevoerd. Voor diverse paarden met heel ernstige problemen heeft deze methode het verschil tussen leven en dood betekend. Niet geschikt om thuis te doen op paarden van wie in feite alleen de nagels moeten worden geknipt. Een pedicure is geen chirurg!
Hoefbevangen
Hoewel je schrijft dat je paarden geen problemen hebben schrijf je ook dat je paard een keer hoefbevangen geweest. Wat ik me afvraag: Zag je smid de hoefbevangenheid aan komen? Heeft hij iets gedaan om het te voorkomen of je geïnformeerd over de invloed van het dieet op de hoeven? Gelukkig is het weer goed gekomen. Interessant dat je schrijft dat de korte bekapping toen genezing tot gevolg had.
 |
| Hoge hielen beïnvloeden de positie van het hoefbeen |
Een paard dat op de draagrand loopt, een straal heeft die de grond niet raakt en een hoge hiel heeft, kan in de ‘startblokken’ staan voor hoefbevangenheid. Door de hoge hiel wijst het hoefbeen al naar beneden. De witte lijn bij de teen staat onder verhoogde druk. De lamellen (een huidverbinding) zijn niet berekend op het dragen van het gewicht van het paard. Alle zoogdieren lopen op hun kussens (stralen), behalve het traditioneel bekapte paard.
Gevoeligheid
Als je hoefsmid je paarden iets korter bekapte kregen ze last van gevoeligheid. Ik kan me dit goed voorstellen. Paarden die gewend zijn om op de draagrand te lopen hebben geen optimaal functionerend hoefmechanisme. Ze hebben dikwijls flare en een opgerekte witte lijn en een platte, zwakke zool. Hun hoeven zijn niet geconditioneerd om op de zool te lopen. Als die zool dan ook nog eens uitgedund is zullen ze na een korte trim extra gevoelig zijn. Paarden bij wie de draagranden weggevijld wordt zullen een zelfde overgangsproces doormaken als paarden die van hoefijzers af komen. Het kost tijd om deze transitie te maken. Bij het ene paard gaat dit makkelijker dan bij het andere.
 |
| Hielhoogte... Welke hoef loopt meer risico op peesblessures? |
Hoge hielen
Hoge hielen en het niet kunnen gebruiken van de straal kunnen leiden tot problemen zoals toonlanden en hoefkatrolontsteking. Het kan natuurlijk goed dat jou paard prima loopt en geen problemen heeft of zal krijgen. Als het wel gebeurt zou het jammer zijn geweest als je het had kunnen voorkomen.
Persoonlijk heb ik geen ervaring met paarden die van lage hielen peesblessures kregen. Wat ik wel weet is dat in de traditionele hoefsmederij ondergeschoven hielen soms verward worden met lage hielen.
Ik kan me goed voorstellen dat ondergeschoven hielen een zware belasting zijn voor de diepe buigpees. (maar let op he, ik ben geen dierenarts). In mijn visie is het heel belangrijk dat de hielen van het paard op de juiste plek zitten, niet alleen voor de hoef maar voor het hele paardenlichaam. Door goed te bekappen en te werken met de krachten die op de hoef inspelen kun je een ondergeschoven hiel in de loop van de tijd terug brengen naar de juiste positie.
Aanpassing van de hoef
Eén van de bijzondere eigenschappen van hoeven is dat ze zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Je ziet hoeven binnen enkele weken tot maanden veranderen onder invloed van voeding, het seizoen en de ondergrond. Dit kunnen zowel negatieve als positieve veranderingen zijn.
De wilde mustang is een verwilderd gedomesticeerd paard dat genetisch identiek is aan onze paarden. De mustang is een mooi voorbeeld van hoe paarden en hoeven weer terug kunnen naar hun natuurlijke staat. Het omgekeerde is ook waar: Wilde paarden en paardachtigen zoals przwalskis en zebra’s krijgen in gevangenschap met precies dezelfde hoefproblemen te maken als onze huis-tuin-keuken paarden.
Mijn missie..
Ik heb er geen belang bij dat jij of wie dan ook mijn visie deelt of deze zonder meer aanneemt. Daarom ben ik ook blij met je e-mail. Je bent over hoeven aan het nadenken en naar hoeven aan het kijken zonder dingen klakkeloos meer aan te nemen. Mijn missie is dat iedereen aannames gaat testen en niet alleen de traditie (of nieuwe inzichten) zonder meer aanneemt als geldige reden om dingen te doen of te laten.
Praktisch
Het zou interessant zijn, ook voor anderen die met dezelfde vragen worstelen om de aannames van je hoefsmid te gaan testen. Ik zou het leuk vinden om je hierbij te helpen en het proces vast te leggen op deze site. Mijn moeder zei het al: Onderzoek alles maar behoudt het goede.
Wat je zou kunnen doen is allereerst de hoeven te fotograferen en een aantal videos te maken van de gangen en hoeflandingen van je paard. Laat je paard vervolgens een half jaar bekappen door een ervaren hoefverzorger die bekapt volgens nieuwe inzichten (lage hielen, korte afgeronde hoefwand, niet uitdunnen van de zool, straal aan de grond). Leg veranderingen vast met foto’s en video’s.
Na verloop van tijd kun je dan gaan vergelijken en evalueren: Loopt je paard beter, slechter of hetzelfde? Heeft hij problemen gehad, heeft hij die nog steeds of zijn ze overgegaan?
Ben je niet tevreden en zie je duidelijk voordeel in traditioneel bekappen laat je de hoeven en hielen weer wat langer groeien en bel je je oude smid weer.
Reactie
Ik kreeg een leuke reactie op mijn mail terug. We hebben besloten dit paard te gaan volgen op deze blog als case study in zijn overgang van een traditionele naar moderne bekapping. We zijn benieuwd naar de resultaten en eventuele problemen! En nu maar hopen dat het paard straks niet in iets scherps gaat staan zo met z'n stralen op de grond :-)
vrijdag 1 februari 2013
Spijsvertering en hoefgezondheid
In Nederland wordt steeds minder brok gevoerd. Paardeneigenaren beginnen zich te realiseren dat de gezondheid van paard en hoef negatief wordt beïnvloed door voeding die zetmeel en suiker bevat. Om te begrijpen waarom biks, granen en suiker problemen kunnen opleveren is het nodig om naar het spijsverteringsstelsel van het paard te kijken. Wat gebeurt er eigenlijk met het voedsel dat onze paarden eten en hoe kunnen we er voor zorgen dat voedsel geen negatieve invloed heeft op de gezondheid van de hoef?
De spijsvertering van het paard is gemaakt om de hele dag door kleine hoeveelheden vezelrijk voedsel te eten. Het grootste deel van het dieet van het paard moet daarom ruwvoer zijn dat de hele dag door beschikbaar is. Problemen in de spijsvertering kunnen ernstige gevolgen hebben. Niet alleen voor het maagdarmstelsel zelf maar speciaal ook voor de hoeven, die de barometer zijn voor de algehele gezondheid van het paard.
Verschillende manieren van spijsverteren
Er zijn twee manieren waarop dieren hun voedsel verteren. Dieren die herkauwen (koeien, geiten) verteren vezels (cellulose) met behulp van fermentatie door micro-organismen. Alle andere dieren, die niet herkauwen, inclusief de mens, verteren hun voedsel met behulp van enzymen. Het spijsverteringsstelsel van het paard is een combinatie van deze twee methoden. Paarden herkauwen hun voedsel niet en hebben een gedeeltelijk enzymatische spijsvertering. Om het hoofdbestanddeel van hun energie beschikbaar te maken zijn ze afhankelijk van cellulose fermenterende bacteriën.
De anatomie van het spijsverteringsstelsel
Het spijsverteringsstelsel van het paard bestaat grofweg uit twee delen. Het voorste deel bestaat uit de maag en de dunne darm waar enzymatische vertering plaats vindt. Het achterste deel bestaat uit de blinde darm (caecum) en dikke darm waar bacteriële fermentatie plaatsvindt. Om dit artikel niet al te lang en ingewikkeld te maken hieronder een beknopt overzicht van de spijsvertering van het paard...
De spijsvertering
Het voorste deel van de spijsvertering werkt met behulp van enzymen. Het achterste gedeelte van de spijsvertering werkt met microben en is alleen geschikt om vezels te verteren. Als andere voedingsstoffen dan vezels in het caecum en de dikke darm terecht komen wordt de leefomgeving van de microben verstoord en sterven ze af.
Als het paard meer suiker en zetmeel eet dan het eerste deel van de spijsvertering in staat is te verwerken zullen onverteerde resten van deze onverteerde voedingsstoffen doordingen tot het achterste deel van het darmsstelsel. Het aantal melkzuur bacteriën in caecum en dikke darm neemt dan toe en hiermee ook de zuurgraad. De microben die verantwoordelijk zijn voor de fermentatie van vezels sterven door de verhoogde zuurgraad af en ook de darmwand wordt aangetast door de lage pH. De dood van de micro-organismen zorgt voor het vrijkomen van gifstoffen. Hoefbevangenheid (inflammatie en afscheuren van de lamellen) is een reactie van het lichaam op deze gifstoffen.
Acuut of chronisch?
We kennen allemaal het bijna spreekwoordelijke voorbeeld van het paard dat in de voerschuur is beland. Hij propte zich vol met vele kilo’s graan en biks en raakte vervolgens acuut hoefbevangen. De suikers en zetmeel in het graan maakten dat de bacteriën in de achterste darmen afstierven. De gifstoffen die hierbij vrij kwamen zorgden voor een acute inflammatie van de lamellen en de hoefwand liet los.
Je denkt: Dat overkomt mij niet, en je hebt gelijk.
In de praktijk zal de invloed van een verstoorde darmflora op de gezondheid van de hoef vaker een sluipend en chronisch proces zijn. Dit is waarschijnlijk één van de grootste redenen waarom zoveel paarden niet zonder hoefijzers kunnen.
Veel paarden die op een ‘normaal’ dieet van paardenvoer en gras gehouden worden zullen in veel gevallen elke dag iets te veel suiker en zetmeel binnenkrijgen. De spijsvertering en darmflora zal chronisch een beetje verstoord zijn en het spijsverteringsstelsel zal een licht verhoogde pH waarde hebben. Veel paarden hebben hierdoor altijd last van een lage dosis gifstoffen in hun systeem. Het gevolg kunnen moeilijk te herkennen vage klachten zijn, maagzweren, gedragsproblemen en gevoeligheid van de hoef.
De hoeven en kroonrand zullen soms warm aanvoelen door lichte inflammatie. Hoeven vertonen regelmatig horizontale randen of, in witte hoeven, roze plekken. De witte lijn is iets opgerekt. Er kan sprake zijn van flare. Het probleem is dat we gewend zijn aan het uiterlijk van de hoeven en geen aanleiding hebben om te denken dat er langzaam maar zeker iets mis aan het gaan is. Tot de lamellen zo verzwakt zijn dat op een slechte dag het paard hoefbevangen staat. De situatie lijkt dan acuut terwijl het onderliggende probleem al jarenlang chronisch aanwezig was.
Langzaam maar zeker wordt de niet-acute invloed van voeding op de hoeven meer herkend. Verschillende benamingen doen de ronde: LGL (Low Grade Laminitis) SCL (Sub Clinical Laminitis).
Voeding en hoeven in de praktijk
Is je paard gevoelig op harde ondergrond? Is je paard gevoelig na een redelijk korte bekapping? De oorzaak is veelal de hoeveelheid suikers en zetmeel in de voeding. Steeds meer mensen voeren steeds minder (graan-) brok en meer ruwvoer (inclusief lucerne en bietenpulp).
Blijf niet hangen in het idee dat je paard biks en muesli zo lekker vindt of dat hij niet zonder kan. Paarden die mager worden zonder krachtvoer hebben (nog) niet de juiste darmflora om cellulose effectief om te zetten in vetzuren. Dit probleem is veroorzaakt door krachtvoer, en dus geen oplossing! Er zit meer dan genoeg energie in ruwvoer als je paard het er uit weet te halen. Door de tijd te nemen om de microben in het paard zich te laten aanpassen en eventueel probiotica te geven kan vrijwel ieder paard op een ruwvoer dieet prima op gewicht blijven en presteren.
Verander het dieet van je paard geleidelijk. Micro-organismen in de darmen hebben tijd nodig zich aan te passen aan ander voer.
Ook gras en hooi kunnen te veel suiker bevatten om de spijsvertering optimaal te laten werken. Het is dus belangrijk om hooi te laten testen op suiker gehalte en eventueel het grazen te beperken door middel van bijvoorbeeld stripbegrazing of een beperking in aantal uren op de wei. Hou het grazen extra in de gaten op zonnige dagen (Zie de fructaanindex van Hoefnatuurlijk).
De hoeveelheid suikers en zetmeels die een paard aan kan verschilt van paard tot paard. Sommige paarden met gevoelige hoeven verbeteren zichtbaar zodra ze van weidegras overgegaan zijn op hooi. Andere paarden kunnen prima op de wei zonder hoefproblemen te krijgen.
Ook het tempo waarop paarden eten speelt een rol. Sommige paarden zijn zelfregulerend en grazen niet meer dan hun spijsvertering tegelijk aan kan. Anderen zijn echte lekkerbekken of vreetzakken. Na een dag op de wei kun je bij die dieren soms aan de rechterflank het caecum letterlijk zien uitpuilen. Paarden kunnen geirriteerd reageren op aanraking in dit gebied. Voor deze chronische overeters kunnen een graaskorf of slowfeeder een oplossing bieden.
De spijsvertering van het paard is gemaakt om de hele dag door kleine hoeveelheden vezelrijk voedsel te eten. Het grootste deel van het dieet van het paard moet daarom ruwvoer zijn dat de hele dag door beschikbaar is. Problemen in de spijsvertering kunnen ernstige gevolgen hebben. Niet alleen voor het maagdarmstelsel zelf maar speciaal ook voor de hoeven, die de barometer zijn voor de algehele gezondheid van het paard.
Verschillende manieren van spijsverteren
Er zijn twee manieren waarop dieren hun voedsel verteren. Dieren die herkauwen (koeien, geiten) verteren vezels (cellulose) met behulp van fermentatie door micro-organismen. Alle andere dieren, die niet herkauwen, inclusief de mens, verteren hun voedsel met behulp van enzymen. Het spijsverteringsstelsel van het paard is een combinatie van deze twee methoden. Paarden herkauwen hun voedsel niet en hebben een gedeeltelijk enzymatische spijsvertering. Om het hoofdbestanddeel van hun energie beschikbaar te maken zijn ze afhankelijk van cellulose fermenterende bacteriën.
De anatomie van het spijsverteringsstelsel
Het spijsverteringsstelsel van het paard bestaat grofweg uit twee delen. Het voorste deel bestaat uit de maag en de dunne darm waar enzymatische vertering plaats vindt. Het achterste deel bestaat uit de blinde darm (caecum) en dikke darm waar bacteriële fermentatie plaatsvindt. Om dit artikel niet al te lang en ingewikkeld te maken hieronder een beknopt overzicht van de spijsvertering van het paard...
 |
| De spijsvertering van het paard (anatomie) |
De spijsvertering
De mond
Het verteren van voedsel begint in de mond. Het paard bijt voedsel af en vervolgens kauwt hij er 70 tot 90x per minuut op. Tijdens het kauwen worden vele liters speeksel aangemaakt.
De maag
De gekauwde vloeibare voedselbrij gaat via de slokdarm naar de relatief kleine maag. De maag produceert maagzuur en heeft hierdoor een hoge zuurgraad (pH 1,5 tot 2). Het voedsel wordt in de maag met maagzuur vermengd en gedeeltelijk afgebroken en opgenomen. Hierna wordt de massa naar de dunne darm overgeheveld.
De dunne darmVerstoring van de spijsvertering
In de maag en dunne darm worden vooral de gemakkelijk verteerbare en oplosbare componenten zoals zetmeel, eiwit en vet verteerd. Met behulp van enzymen worden deze voedingsstoffen omgezet in melkzuren die vervolgens in de bloedbaan worden opgenomen. De zuurgraad van het voedsel wordt in de dunne darm geleidelijk aan geneutraliseerd tot ongeveer pH 7. De voedselbrij wordt hierna naar het achterliggende gedeelte van het spijsverteringskanaal getransporteerd.
De blinde darm
In de blinde darm of caecum (een groot soort zak van ongeveer 1 meter lang en 30 liter inhoud) wordt cellulose afgebroken (gefermenteerd) door bacteriën en omgezet in vetzuren die via de darmwand in de bloedbaan worden opgenomen. Vetzuren kunnen direct als brandstof worden gebruikt of worden opgeslagen in het lichaam voor later gebruik. Behalve energie in de vorm van vetzuren komen bij de fermentatie ook andere stoffen vrij zoals eiwitten, vitamines B en K en gassen en niet onbelangrijk: warmte.
Het paard maakt geen enzymen aan voor de vertering van cellulose. Al het verteringswerk van vezels wordt verricht door microben: triljoenen bacteriën en schimmels en protozoa (meer dan 400 soorten!) zijn constant bezig met het afbreken van moeilijk verteerbaar plantenmateriaal. Het paard is zeer afhankelijk van de samenwerking met de microben. De microben zijn op hun beurt afhankelijk van het paard dat hen een leefomgeving biedt. De micro-organismen kunnen alleen overleven en hun werk doen in een leefomgeving met een neutrale zuurgraad (pH 6,7).
De dikke darm
Na ongeveer 7 uur fermentatie in het caecum komt de brij in de dikke darm terecht. In de dikke darm wordt de bacteriële vertering van de vezels voortgezet. Ook hier worden de vrijgekomen voedingsstoffen via darmwand opgenomen in de bloedbaan. Vervolgens wordt ook het water uit de massa opgenomen.
De endeldarm
In het laatste deel van het darmkanaal, de endeldarm, wordt de laatste hoeveelheid water aan de massa onttrokken en wordt wat over is gebleven tot mestballen gevormd. Die komen er uit bij de anus.
Het voorste deel van de spijsvertering werkt met behulp van enzymen. Het achterste gedeelte van de spijsvertering werkt met microben en is alleen geschikt om vezels te verteren. Als andere voedingsstoffen dan vezels in het caecum en de dikke darm terecht komen wordt de leefomgeving van de microben verstoord en sterven ze af.
Als het paard meer suiker en zetmeel eet dan het eerste deel van de spijsvertering in staat is te verwerken zullen onverteerde resten van deze onverteerde voedingsstoffen doordingen tot het achterste deel van het darmsstelsel. Het aantal melkzuur bacteriën in caecum en dikke darm neemt dan toe en hiermee ook de zuurgraad. De microben die verantwoordelijk zijn voor de fermentatie van vezels sterven door de verhoogde zuurgraad af en ook de darmwand wordt aangetast door de lage pH. De dood van de micro-organismen zorgt voor het vrijkomen van gifstoffen. Hoefbevangenheid (inflammatie en afscheuren van de lamellen) is een reactie van het lichaam op deze gifstoffen.
Acuut of chronisch?
We kennen allemaal het bijna spreekwoordelijke voorbeeld van het paard dat in de voerschuur is beland. Hij propte zich vol met vele kilo’s graan en biks en raakte vervolgens acuut hoefbevangen. De suikers en zetmeel in het graan maakten dat de bacteriën in de achterste darmen afstierven. De gifstoffen die hierbij vrij kwamen zorgden voor een acute inflammatie van de lamellen en de hoefwand liet los.
Je denkt: Dat overkomt mij niet, en je hebt gelijk.
In de praktijk zal de invloed van een verstoorde darmflora op de gezondheid van de hoef vaker een sluipend en chronisch proces zijn. Dit is waarschijnlijk één van de grootste redenen waarom zoveel paarden niet zonder hoefijzers kunnen.
Veel paarden die op een ‘normaal’ dieet van paardenvoer en gras gehouden worden zullen in veel gevallen elke dag iets te veel suiker en zetmeel binnenkrijgen. De spijsvertering en darmflora zal chronisch een beetje verstoord zijn en het spijsverteringsstelsel zal een licht verhoogde pH waarde hebben. Veel paarden hebben hierdoor altijd last van een lage dosis gifstoffen in hun systeem. Het gevolg kunnen moeilijk te herkennen vage klachten zijn, maagzweren, gedragsproblemen en gevoeligheid van de hoef.
De hoeven en kroonrand zullen soms warm aanvoelen door lichte inflammatie. Hoeven vertonen regelmatig horizontale randen of, in witte hoeven, roze plekken. De witte lijn is iets opgerekt. Er kan sprake zijn van flare. Het probleem is dat we gewend zijn aan het uiterlijk van de hoeven en geen aanleiding hebben om te denken dat er langzaam maar zeker iets mis aan het gaan is. Tot de lamellen zo verzwakt zijn dat op een slechte dag het paard hoefbevangen staat. De situatie lijkt dan acuut terwijl het onderliggende probleem al jarenlang chronisch aanwezig was.
Langzaam maar zeker wordt de niet-acute invloed van voeding op de hoeven meer herkend. Verschillende benamingen doen de ronde: LGL (Low Grade Laminitis) SCL (Sub Clinical Laminitis).
Voeding en hoeven in de praktijk
Is je paard gevoelig op harde ondergrond? Is je paard gevoelig na een redelijk korte bekapping? De oorzaak is veelal de hoeveelheid suikers en zetmeel in de voeding. Steeds meer mensen voeren steeds minder (graan-) brok en meer ruwvoer (inclusief lucerne en bietenpulp).
Blijf niet hangen in het idee dat je paard biks en muesli zo lekker vindt of dat hij niet zonder kan. Paarden die mager worden zonder krachtvoer hebben (nog) niet de juiste darmflora om cellulose effectief om te zetten in vetzuren. Dit probleem is veroorzaakt door krachtvoer, en dus geen oplossing! Er zit meer dan genoeg energie in ruwvoer als je paard het er uit weet te halen. Door de tijd te nemen om de microben in het paard zich te laten aanpassen en eventueel probiotica te geven kan vrijwel ieder paard op een ruwvoer dieet prima op gewicht blijven en presteren.
Verander het dieet van je paard geleidelijk. Micro-organismen in de darmen hebben tijd nodig zich aan te passen aan ander voer.
Ook gras en hooi kunnen te veel suiker bevatten om de spijsvertering optimaal te laten werken. Het is dus belangrijk om hooi te laten testen op suiker gehalte en eventueel het grazen te beperken door middel van bijvoorbeeld stripbegrazing of een beperking in aantal uren op de wei. Hou het grazen extra in de gaten op zonnige dagen (Zie de fructaanindex van Hoefnatuurlijk).
De hoeveelheid suikers en zetmeels die een paard aan kan verschilt van paard tot paard. Sommige paarden met gevoelige hoeven verbeteren zichtbaar zodra ze van weidegras overgegaan zijn op hooi. Andere paarden kunnen prima op de wei zonder hoefproblemen te krijgen.
Ook het tempo waarop paarden eten speelt een rol. Sommige paarden zijn zelfregulerend en grazen niet meer dan hun spijsvertering tegelijk aan kan. Anderen zijn echte lekkerbekken of vreetzakken. Na een dag op de wei kun je bij die dieren soms aan de rechterflank het caecum letterlijk zien uitpuilen. Paarden kunnen geirriteerd reageren op aanraking in dit gebied. Voor deze chronische overeters kunnen een graaskorf of slowfeeder een oplossing bieden.
dinsdag 29 januari 2013
Case studie 2 - Jack, een echte gravel cruncher
Op deze blog een serie case studies van paarden met verschillende soorten hoeven. Heb je een serie goede foto's en een verhaal over de hoeven van jouw paard en wil je die op deze site plaatsen, neem dan contact met mij op via mijn twitter pagina.
In deel 2 van de serie case studies de 15-jarige ruin Jack.
Jack is een 15 jaar oude Dales pony. Hij is ruim twee jaar geleden van de ijzers af gekomen. De eigenaar weet eigenlijk niet waarom hij beslagen was. Er wordt af en toe een buitenrit op hem gemaakt. Verder staat hij in de wei, een vrij steile heuvel met onbeperkt gras met 3 andere paarden. Jack wordt niet bijgevoerd, krijgt geen supplementen en heeft nooit een deken op. Hij is een bazig mannetje dat zichzelf en de anderen graag in beweging houdt.
In de zomer wordt Jack ieder jaar te dik. Hij krijgt dan een paar horizontale ringen in zijn hoeven, een teken van een overschot aan suiker in zijn dieet. In de praktijk heeft hij hier geen last van. Hij loopt met gemak en plezier het hele jaar door over elke soort ondergrond, ook over asfalt, grind en rotsachtige paden.
De 5 sleutels
Jack is een mooi voorbeeld van een echt niets-aan-de-hand-paard. Hij is nooit ziek, nooit kreupel en super makkelijk in het onderhoud. Van de 5 sleutels voor hoefgezondheid heeft hij er slechts twee (sleutel 1 en 4) goed voor elkaar en toch zijn zijn hoeven in prima staat.
Wat is Jacks geheim?
Jack's geheim is waarschijnlijk een combinatie van zijn genen en lifestyle. Hij is een van nature sober paard dat in staat wordt gesteld een sober leven te leiden. Hij heeft een sterk metabolisme. Hoewel hij in de zomer misschien een paar momenten heeft van een suiker-overdosis wordt dit in de winter gecompenseerd door in de kou en regen flink af te vallen. Jack is een bewegelijk paard. Hij houdt zichzelf fit op zijn steile helling.
Veel paardeneigenaars willen hun paard het liefste inpakken in bubbeltjesplastic. Dat zou voor een paard als Jack niet werken. Als Jack op stal gezet zou worden en granen en biks gevoerd zou krijgen zouden zijn voeten in rap tempo achteruit gaan.
3 opeenvolgende trims
Op internet zijn talloze plaatjes te vinden van zieke en vervormde hoeven, maar veel minder voorbeelden van hoeven waar paarden lekker op lopen. Ik denk dat het een goed idee is om meer foto's van gezonde hoeven op internet te verspreiden zodat paardeneigenaars een beter beeld krijgen van hoe een gezonde hoef eruit kan zien.
Hieronder een aantal foto's van Jack's hoeven, voor en na enkele opeenvolgende bekapbeurten. Op de foto's zie je duidelijk dat de hoeven niet statisch zijn maar steeds iets van vorm veranderen. Dit is een natuurlijk proces dat plaatsvindt onder invloed van verschillende invloeden die op de hoef en het paard inwerken. Door regelmatig foto's te nemen uit 6 verschillende hoeken kun je negatieve veranderingen waarnemen lang voordat ze zich ontwikkelen tot problemen of vervormingen.
De trim bootst de natuurlijke slijtage na die dit paard in zijn weiland niet voldoende krijgt. De hiel moet bij elke trim iets worden verlaagd om de straal op de grond te houden of krijgen. Het afronden met de mustangrol voorkomt afbrokkelen en flare.
In deel 2 van de serie case studies de 15-jarige ruin Jack.
 |
| Jack, een 15-jarige Dales pony met prima hoeven |
Jack is een 15 jaar oude Dales pony. Hij is ruim twee jaar geleden van de ijzers af gekomen. De eigenaar weet eigenlijk niet waarom hij beslagen was. Er wordt af en toe een buitenrit op hem gemaakt. Verder staat hij in de wei, een vrij steile heuvel met onbeperkt gras met 3 andere paarden. Jack wordt niet bijgevoerd, krijgt geen supplementen en heeft nooit een deken op. Hij is een bazig mannetje dat zichzelf en de anderen graag in beweging houdt.
In de zomer wordt Jack ieder jaar te dik. Hij krijgt dan een paar horizontale ringen in zijn hoeven, een teken van een overschot aan suiker in zijn dieet. In de praktijk heeft hij hier geen last van. Hij loopt met gemak en plezier het hele jaar door over elke soort ondergrond, ook over asfalt, grind en rotsachtige paden.
De 5 sleutels
Jack is een mooi voorbeeld van een echt niets-aan-de-hand-paard. Hij is nooit ziek, nooit kreupel en super makkelijk in het onderhoud. Van de 5 sleutels voor hoefgezondheid heeft hij er slechts twee (sleutel 1 en 4) goed voor elkaar en toch zijn zijn hoeven in prima staat.
- Trimmen - Jack wordt elke 5 a 8 weken getrimd
- Voeding - Alleen gras. Hoewel dit voor andere paarden problemen zou kunnen opleveren doet hij het er goed op
- Ondergrond - Zijn leefomgeving is een groot deel van het jaar zacht en modderig, maar zijn voeten kunnen hier blijkbaar tegen
- Beweging - Jack houdt zichzelf en zijn mini kudde constant in beweging op zijn heuvel
- Hygiëne - Jack heeft bij vlagen rotstraal. Zijn eigenaar behandelt hem af en toe maar ziet hem niet regelmatig genoeg om er echt iets aan te kunnen doen
Wat is Jacks geheim?
Jack's geheim is waarschijnlijk een combinatie van zijn genen en lifestyle. Hij is een van nature sober paard dat in staat wordt gesteld een sober leven te leiden. Hij heeft een sterk metabolisme. Hoewel hij in de zomer misschien een paar momenten heeft van een suiker-overdosis wordt dit in de winter gecompenseerd door in de kou en regen flink af te vallen. Jack is een bewegelijk paard. Hij houdt zichzelf fit op zijn steile helling.
Veel paardeneigenaars willen hun paard het liefste inpakken in bubbeltjesplastic. Dat zou voor een paard als Jack niet werken. Als Jack op stal gezet zou worden en granen en biks gevoerd zou krijgen zouden zijn voeten in rap tempo achteruit gaan.
3 opeenvolgende trims
Op internet zijn talloze plaatjes te vinden van zieke en vervormde hoeven, maar veel minder voorbeelden van hoeven waar paarden lekker op lopen. Ik denk dat het een goed idee is om meer foto's van gezonde hoeven op internet te verspreiden zodat paardeneigenaars een beter beeld krijgen van hoe een gezonde hoef eruit kan zien.
Hieronder een aantal foto's van Jack's hoeven, voor en na enkele opeenvolgende bekapbeurten. Op de foto's zie je duidelijk dat de hoeven niet statisch zijn maar steeds iets van vorm veranderen. Dit is een natuurlijk proces dat plaatsvindt onder invloed van verschillende invloeden die op de hoef en het paard inwerken. Door regelmatig foto's te nemen uit 6 verschillende hoeken kun je negatieve veranderingen waarnemen lang voordat ze zich ontwikkelen tot problemen of vervormingen.
De trim bootst de natuurlijke slijtage na die dit paard in zijn weiland niet voldoende krijgt. De hiel moet bij elke trim iets worden verlaagd om de straal op de grond te houden of krijgen. Het afronden met de mustangrol voorkomt afbrokkelen en flare.
maandag 28 januari 2013
Shannon Peters gaat barefoot…
 |
| Lees het artikel (pdf) |
Aanleiding voor Shannon Peters' beslissing waren hoefproblemen van verschillende paarden die niet meer door hoefijzers verborgen of opgelost konden worden.
Hoewel dit artikel in feite een barefoot succesverhaal is is de tendens in het artikel zeer behoudend. In plaats van het van de daken te schreeuwen dat inderdaad vele miljoenen beslagen (sport-) paarden zonder ijzers kunnen wordt in het artikel tot vier keer toe zuinigjes opgemerkt dat 'niet alle paarden zonder ijzers kunnen'. Een typische glas-half-leeg benadering als je het mij vraagt.
Peters' paarden zijn goed vooruit gegaan sinds ze van de ijzers af zijn. De benen en hoeven zijn sterker geworden, de paarden zijn vrijer in de schouders en bewegen beter. Dunne hoefwanden, dunne zolen en chronische rotstraal zijn verbeterd.
De foto's bij het artikel spreken voor zich zelf. Geen wonder dat het paard Flor de Selva niet lekker liep met deze ondergeschoven hielen. In een half jaar tijd is (zelfs met een redelijk conservatieve trim en geen rigoreuze verandering van voeding of huisvesting) de achterkant van de hoef aanzienlijk sterker geworden. Het paard heeft een gemakkelijke overgang doorgemaakt en liep vanaf het begin prima. Dat is fijn, want niet alle transities verlopen zo gemakkelijk!
We leven in een vreemde wereld. De sportwereld is zelfs nog vreemder. We kijken niet op van de bijzondere prestaties die er behaald worden bij de paralympics door atleten met protheses en rolstoelen. Waar we wel van opkijken is als dè atleet van de dierenwereld bij uitstek normaal kan lopen en presteren zonder kunstmatige hulpmiddelen zoals hoefijzers.
Ik heb een dubbel gevoel over dit artikel. Aan de ene kant ben ik blij dat dit soort informatie door begint te dringen tot de conservatieve paardenhouderij en dat er meer voorbeelden van succesvolle onbeslagen paarden komen.
Aan de andere kant vind ik het een gemiste kans van Dressage Today. Het artikel had minder PC hoeven zijn en wat kritischer kanttekeningen kunnen plaatsen. Waarom waren deze paarden eigenlijk beslagen? Ze konden blijkbaar gemakkelijk zonder ijzers. Was barefoot de oplossing of waren hoefijzers de oorzaak van de problemen?
Abonneren op:
Posts (Atom)